Ana Sayfa Siyaset Gündem Asayiş Ekonomi Eğitim Kültür-Sanat Spor Türkiye Erzurum Türküleri
Çiftçi’den 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı mesajı
Çiftçi’den 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı mesajı
Cumhuriyet bayramımız kutlu olsun
Cumhuriyet bayramımız kutlu olsun
Trendyol 1. Lig: Manisa FK: 0 - Esenler Erokspor: 1
Trendyol 1. Lig: Manisa FK: 0 - Esenler Erokspor: 1
Şehit diplomatlara vefa
Şehit diplomatlara vefa
Horasan’da Osmanlı Ocakları açıldı
Horasan’da Osmanlı Ocakları açıldı
HABERLER>GÜNDEM
11 Haziran 2011 Cumartesi - 09:15

Kış cenneti, kuş cennetiydi

1950 yılında yapılan kanallarla kurutulan ‘Erzurum Sazlıkları’nın, bin 500 yıllık bir geçmişe sahip olduğu öğrenildi.

Kış cenneti, kuş cennetiydi

1950 yılında yapılan kanallarla kurutulan ‘Erzurum Sazlıkları’nın, bin 500 yıllık bir geçmişe sahip olduğu öğrenildi. Ermeni Yazar Horenli Moses’in, Doğu Roma İmparatoru II. Thedosios dönemini anlattığı “Ermeni Tarihi” adlı eserinde de yer verdiği Erzurum Sazlıkları’ndan, sonraki dönemlerde yaşayan yabancı seyyahların da bahsetmesi dikkat çekiyor. Horenli Moses, Erzurum Sazlıkları’ndan “Bu arazi oldukça yeşil ve mahsuldar olup, bilhassa ekşi meyveler yetişmekteydi. Burada yaşayan ahali, hem sulardaki balıklarla, hem de suyun kenarındaki bataklıkta yaşayan çok sayıdaki besleyici kuşlar ve onların yumurtalarıyla gıda alıyordu” şeklinde bahsederken, sazlıklarla ilgili olarak en can alıcı bilgilerin kaynağı olarak ise, Osmanlı-İran sınır görüşmelerine katılmak üzere Erzurum’a gelen İngiliz Robert Curzon gösteriliyor. Curzon, Erzurum’daki sazlıklar ve burada yaşayan kuşlara dair gözlemlerini aktarırken, verdiği bilgiler karşısında kesinlikle şaşırılmamasını tavsiye ederek, şöyle diyor: “Bunu görmeyenlerin inanması mümkün değildir. Zira bu bataklıkta kuşlar o kadar çoktur ki, bunların sürüsünden altta toprak, üstte de güneş görünmez”
ERZURUM SAZLIKLARI VE KUŞ TÜRLERİ YÜZYILLAR BOYUNCA İLGİ ODAĞI OLDU…
Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Tarih Öğretmenliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selahattin Tozlu, Erzurum Sazlıkları ve buradaki kuş türlerinin, geçmiş yüzyıllarda kente gelen birçok yabancı seyyahın ilgisini çektiğini söyledi. Sazlıklar ve kuş türleriyle ilgili olarak elde bulunan en eski bilgilerin Ermeni Yazar Horenli Mosis’e ait olduğunu anlatan Tozlu, daha sonraki yüzyıllarda Erzurum’a gelen yabancı gezginlerin ve devlet adamlarının, hatıratlarında Erzurum’daki bataklıklara yer verdiklerini ifade etti. Horenli Moses, Robert Curzon, William John Hamilton, Fransız Tabiatbilimci Theophile Deyrolle, Alman E. Naumann ve Lynch gibi yabancı gezginlerin yanında, Evliya Çelebi, Ulu Arif Çelebi ve Mehmed Hurşit Efendi gibi Müslüman yazar ve devlet görevlilerinin de Erzurum’daki sazlıklardan ve kuşlardan sıklıkla bahsettiğini aktaran Doç. Dr. Tozlu, tarihi yüzlerce yıl öncesine dayanan bu sazlıkların, Erzurum’un belki de eşi benzeri bulunmayan doğal güzellikleri arasında yerin aldığını belirtti. Sazlıkların, 1950 yılına kadar varlığını sürdürdüğüne dikkati çeken Tozlu, bu tarihte yapılan kanallarla bataklığın kurutulduğunu ve doğal olarak buradaki kuş türlerinin de zamanla azaldığını kaydetti.
SAZLIKLARIN VARLIĞINA DOĞU ROMA İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE BİLE RASTLANIYOR
Ermeni Yazar Horenli Moses’in, Erzurum Sazlıkları’nın yüzlerce yıl öncesinden beri var olduğunu ortaya koyan bilgiler verdiğini dile getiren Doç. Dr. Selahattin Tozlu, Moses’in kaleme aldığı ve günümüze ulaşan bilgileri şöyle aktardı: “İmparator Theodosios, Karin (Erzurum)’da oturan Büyük Patrik’in mektubu üzerine generallerinden Anatolius’u oraya gönderdi. Anatolius, kale yapmaya uygun bir yer bulmak için günlerce dolaştıktan sonra, Karin vilayetinde muhtelif küçük derelerin peydah olduğu bir dağın eteğinde yer seçmişti. Fırat nehrinin kaynağına yakın bir yerden çıkan bu küçük dereler, birleşerek vücuda getirdikleri bir denize akıyorlardı. Bu su ise, ovayı (Erzurum Ovası) kaplayan büyük bir bataklık idi. Burada sakin olan ahali, hem Fırat nehrinin balıklarıyla, hem de suyun kenarındaki bataklıktan yaşayan çok sayıdaki besleyici kuşlar ve onların yumurtalarıyla gıdalanıyorlardı. Bu arazi oldukça mahsuldar ve yeşil olup, bilhassa ekşi meyveler yetişmekteydi”  
CURZON: KUŞ SÜRÜLERİNDEN YERDE TOPRAK, GÖKTE GÜNEŞ GÖRÜNMÜYORDU
Erzurum Ovası’ndaki sazlıklar ve burada yaşayan kuş türleriyle ilgili olarak en can alıcı bilgilerin, Erzurum’a gelen İngiliz Robert Curzon tarafından kaydedildiğini belirten Tozlu, devlet görevlisi olan Curzon’un, Erzurum Ovası’nda gezi ve incelemelerde bulunduğunu ifade ederek, “Curzon, gözlemlerini aktarırken, verdiği bilgiler karşısında kimsenin şaşırmamasını tavsiye ediyor. Çünkü gördükleri, anlatmayla inanılması mümkün olacak şeyler değildir” dedi. Curzon’un, Erzurum Sazlıkları ve kuş türlerinden bahsederken, “Buna görmeyenlerin inanması mümkün değildir, biliyorum. Fakat Erzurum’daki bataklıkta o kadar çok kuş vardı ki, sürülerinden yerde toprak, gökte güneş görünmüyordu. Kuş avlamak için atlılar devamlı sazlıklarda dolaşıyordu. İnsanlar bu kuşlarla ve yumurtalarıyla besleniyordu. Çünkü bu ovada 172 tür kuş vardı.” şeklinde ifadeler kullandığını anlatan Tozlu, Curzon’un da ovada bir turna avladığından gururla bahsettiğini de bildirdiğini söyledi.
 

 
Tanpınar'ı rahmetle anıyoruz..
 
İspir'de Ovit buluşması
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Irmak Gökmen 2 Şubat 2012 Perşembe 15:01

Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi SELAHATTİN TOZLU'yu daha nice başarılı çalışmalarda görmek isteriz.

Yorumu oyla      0      0  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
KATEGORİDEKİ DİĞER HABERLER
Tanpınar'ı rahmetle anıyoruz..
Erzurum’un, İpek Yolu üzerinde bulunması ve bu yüzden önemli bir ticaret ...
‘Biz artık Erzurum olmak istiyoruz’
AK Parti Ardahan Milletvekili adayı Orhan Atalay, "Muhalefet gördü hazinede ...
‘Mevlaya emanet Olsun Erzurum’
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Erzurum'da partisinin 12 Haziran seçimleri ...
 
Erzurum için yeni yaklaşım
Parti Milletvekili ve MKYK üyesi Prof. Dr. Muzaffer Gülyurt, Erzurum'un ...
Halka hizmette işbirliği
Aziziye Belediye Başkanı Fatih Cengiz, mahalle ve köy muhtarlarıyla öğle ...
Kentsel dönüşümde örnek kararlılık
Yakutiye Belediye Başkanı Ali Korkut, kentsel dönüşüm ve yenileme projeleri, ...
 
ENER'den tarım projesi
Erzurum’un ilk ve tek düşünce ve strateji kuruluşu olan ENER, Erzurum’da ...
Erzurum'da e-muhtarlık dönemi
Erzurum Büyükşehir Belediyesi tarafından mahalle muhtarlarına masaüstü ...
Büyükşehir'den 2011 açılımı
Erzurum Büyükşehir Belediyesi, 2011’i ‘Yatırım Yılı’ ilan etti. Erzurum’un ...
 
ÇOK YORUMLANANLAR
ARŞİV
ÇOK OKUNANLAR
Ana Sayfa Siyaset Gündem Asayiş Ekonomi Eğitim Kültür-Sanat Spor Türkiye Erzurum Türküleri
KünyeKünye FacebookFacebook TwitterTwitter Günün HaberleriGünün Haberleri