Bu ayıp kimin?...

Osmanlı ve Rus orduları arasında 1877-1878 tarihleri arasında yaşanan ve tarihe ‘93 Harbi’ olarak geçen savaşın anısına yaptırılan Aziziye Anıtı’ndaki rölyeften, adeta kir akıyor. Aziziye Parkı’nda bir süredir devam taş heykel sempozyumunda taşlardan çıkan ve yağan yağmurla çamura dönüşen toz bulutu, Erzurum’un Rus işgaline uğradığı sırasında Aziziye, Mecidiye ve Kiremitlik tabyalarında yaşanan mücadelelerin anlatıldığı Aziziye Anıtı’ndaki rölyefleri, kirden görünmez hale getirdi. Son yıllarda Gazi Ahmet Muhtar Paşa’nın kılıcının çalınmasıyla sık sık gündeme gelen anıtta, savaşı anlatan rölyeflerin kirle kaplı olması vatandaşların tepkisini çekiyor.

Anıtın Türkler’in destansı mücadelesini anlattığını belirten vatandaşlar, “Yokluklar içerisinde Osmanlı askeri ve şehir halkının Ruslar’a karşı verdiği mücadeleyi anlatan anıttaki rölyefler, adeta kirden görünmez hale geldi. Yetkililerin bir an önce rölyeflerde temizlik yapmasını bekliyoruz” dediler.

Kafkasya'da Rus ordusunun 75 bin askeri, Rusya'nın Kafkasya valisi Grandük Mihail Nikolayeviç'in komutasındaydı. Osmanlı ordusu ise Ahmed Muhtar Paşa'nın komutasındaki 20 bin askerden oluşuyordu. Kafkasya cephesinde Ahmed Muhtar Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri, General Loris-Melikov komutasındaki Ruslara karşı uzun süre direndi. 27 Nisan 1877'de Doğubeyazıt, 17 Mayıs'da ise Ardahan Ruslarca işgal edildi. 15 Ekim'deki Alacadağ Muharebesi'nde Ruslar takviye ile Osmanlı savunma hattını arkadan çevirdi ve Osmanlı’nın 5-6 bin ölü ya da yaralı ile 8 bin 500 savaş esiri kaybı oldu. Kafkas cephesindeki Osmanlı kuvvetleri çözülmeye başladı. Kasım 1877'de Kars'ı ele geçiren Rus Orduları Erzurum'a yöneldi. Ahmed Muhtar Paşa Kars - Erzurum arasında kurduğu savunma hattında kış koşullarını iyi değerlendirerek üstün bir savunma savaşı verdi. Nene Hatun ve diğer Erzurumlular’ın Aziziye Tabyası'nda büyük bir cesaretle yaptıkları savunma 93 Harbi'nin unutulmayan anlarını oluşturdu. Erzurum Rusların eline geçti. Savaşın bitmesinden sonra Rus ordusu Erzurum'dan geri çekildi.