Umut Vakfının yerel ve ulusal medyayı izleyerek hazırladığı rapora göre; 2022 yılında; medyaya 3 bin 984 silahlı şiddet olayı yansıdı. Ülke genelinde yaşanan bu silahlı şiddet olaylarında 2 bin 278 kişi öldürüldü, 4 bin 231 kişi de yaralandı. Rapora göre, 2022 yılında Erzurum’da 21 ölü, 24 yaralının kaydedildiği 28 silahlı şiddet olayı yaşandı.
Rapora göre, Silahlı şiddet olaylarının 616’sında (yüzde 15.46) kesici aletler kullanılırken 3 bin 368 (yüzde 84.54) cinayet ateşli silahlarla işlendi. Ateşli silahların türevine baktığınızda; 143’ü beylik silahı olmak üzere (asker ve polislerin kullandığı resmi silahlar) 2 bin 528 olayda tabancalar, 840 olayda ise kaleşnikoflar dahil çeşitli tüfekler kullanıldı.
Umut Vakfı Türkiye Silahlı Şiddet 20022 raporunda şunlar kaydedildi:
“TÜRKİYE SİLAHLI ŞİDDET (CİNAYET) 2022 RAPORU
2022 yılında; medyaya 3 bin 984 silahlı şiddet olayı yansıdı. Ülke genelinde yaşanan bu silahlı şiddet olaylarında 2 bin 278 kişi öldürüldü, 4 bin 231 kişi de yaralandı
Silahlı şiddet olaylarının 616’sında (yüzde 15.46) kesici aletler kullanılırken 3 bin 368 (yüzde 84.54) cinayet ateşli silahlarla işlendi. Ateşli silahların türevine baktığınızda; 143’ü beylik silahı olmak üzere (asker ve polislerin kullandığı resmi silahlar) 2 bin 528 olayda tabancalar, 840 olayda ise kaleşnikoflar dahil çeşitli tüfekler kullanıldı.
BÖLGELERE GÖRE ŞİDDETİN HARİTASI
Nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ve en çok göç alan bölge olarak Marmara Bölgesi önceki yıllarda olduğu gibi en çok silahlı şiddetin yaşandığı bölge oldu. Bin 136 silahlı şiddetin medyaya yansıdığı Marmara Bölgesi’nde yaşanan olaylarda 560 kişinin öldüğü, bin 218 kişinin de yaralandığı kayıtlara geçti…
Marmara Bölgesi’ni 571 olayla Akdeniz, 566 olayla Güneydoğu Anadolu, 543 olayla Karadeniz, 463 olayla İç Anadolu, 459 olayla Ege ve 246 olayla Doğu Anadolu bölgeleri izledi
2021 YILI
2021 yılında Türkiye genelinde bölgeler değerlendirilirken; silahlı şiddetin en çok yaşandığı yer yüzde 25,91’le Marmara Bölgesi olarak dikkat çekiyordu. Aynı yıl yüzde 5,68 ile silahlı şiddetin en az basına yansıdığı yer Doğu Anadolu olarak görülürken yüzde 14,50’yle en çok olayın yaşandığı ikinci bölge Akdeniz Bölgesi olarak yer alıyordu. Silahlı şiddetin en çok yaşandığı bölgeler sıralamasında yüzde 13,84’le Güneydoğu Anadolu Bölgesi üçüncü, yüzde 13,79’la Karadeniz bölgesi dördüncü, yüzde 13,34’le İç Anadolu Bölgesi beşinci ve yüzde 12,94’le Ege Bölgesi altıncı sıradaydı…
Silahlı şiddetin yaşandığı bölgeler sıralaması, yüzdelere vurunca bu yıl da değişmedi, ama bazı bölgelerde ardış, bazı bölgelerde de (İç Anadolu ve Ege gibi) olay sayısında az da olsa düşüşler gözlemlendi.
BÖLGESEL VERİLER
2022 yılında; Marmara Bölgesi’nde silahlı şiddetin yüzde 28,51’e yükseldiği dikkat çekerken yaşanan silahlı şiddet rakamlarının Akdeniz’de yüzde 14,33, Güneydoğu Anadolu’da yüzde 14,21, Karadeniz’de yüzde 13,63, İç Anadolu’da yüzde 11,62, Ege’de yüzde 11,52 olduğu ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 6,17’ye yükseldiği görülüyor.
BÖLGESEL DEĞİŞİM
Bireysel silahlı şiddet olayları incelendiğinde ve olay sayıları karşılaştırıldığında da; 2022 yılında Marmara Bölgesi’nde bir önceki yıla, yani 2021 yılına göre yüzde 15,33, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 13,89, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 7,60, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde yüzde 3,63’er artış yaşandığı gözlemlenirken İç Anadolu Bölgesi’nde silahlı şiddet olaylarında yüzde 8,68, Ege Bölgesi’nde de yüzde 6,71’lik azalış dikkat çekti
BÖLGELERE GÖRE OLAY SAYISI, ÖLÜ VE YARALI
MARMARA BÖLGESİ
Marmara Bölgesi’nde 2021 yılında 519 kişinin öldüğü, 912 kişinin yaralandığı 912 olay basına yansırken 2022 yılında yüzde 15,33’lük artışla 560 kişinin öldüğü, bin 218 kişinin yaralandığı bin 136 olay basına yansıdı.
Bölgede en çok olayın yaşandığı yer tabii ki nüfusu, aldığı göç vs. dikkate alındığında İstanbul…Toplamda 519 olayın basına yansıdığı İstanbul’da bu olaylarda 296 kişi öldü, 601 kişi yaralandı.
Olay sayısı bakımından da baktığımızda; 2021 yılında 36 kişinin öldüğü, 105 kişinin yaralandığı 104 olayla dördüncü sırada bulunan Sakarya bu yıl, 47 kişinin öldüğü, 165 kişinin yaralandığı 157 olayla en çok silahlı şiddetin yaşandığı ikinci il durumunda.
En çok olay yaşanan iller sıralamasında 2021’de; 58 kişinin öldüğü, 132 kişinin yaralandığı 149 olayla ikinci kent olan Bursa, 2022 yılında 62 kişinin öldüğü, 146 kişinin yaralandığı 131 olayla dördüncü sırada.
Kocaeli’nin sıralaması ise değişmedi. 2021 yılında 68 kişinin öldüğü, 104 kişinin yaralandığı 133 olayla üçüncü sırada olan Kocaeli 2022 yılında da, 60 ölü, 142 yaralamalı 152 olayla yine üçüncü sırada…
Marmara Bölgesi’nde Bilecik hariç diğer illerde de; bir önceki yılla kıyaslandığında silahlı şiddette artış yaşandığı görülüyor. Ki; bir önceki yıl 45 olan olay sayısı Tekirdağ’da 60’a, Balıkesir’de 29’dan 37’ye, Edirne’de 15’ten 34’e, Kırklareli’nde 14’ten 17’ye, Çanakkale’de 13’ten 18’e, Yalova’da 2’den 7’ye yükselmiş bulunuyor. Bilecik’te olay sayısı bu yıl da 4’üncü sırada yer aldı
AKDENİZ BÖLGESİ
Daha önceki yıllarda dördüncü sıralarda bulunun Akdeniz Bölgesi 2021 yılında 299 kişinin öldüğü, 590 kişinin yaralandığı 551 cinayetle en çok silahlı şiddet olayının yaşandığı bölgeler sıralamasında ikinciliğe çıkmıştı. Ki 2022 yılında da; en çok silahlı şiddetin yaşandığı ikinci bölge konumunda ve bölgede olay sayısında 2021 yılına göre yüzde 3,63’lük artış yaşanarak 324 kişinin öldüğü, 620 kişinin yaralandığı 571 olay basına yansımış bulunuyor.
Bölgenin klasik lideri her yıl olduğu gibi Adana. Adana’da 2022 yılında 123 ölümlü, 259 yaralamalı 243 silahlı şiddet olayı yaşandı. 75 kişinin öldüğü, 149 kişinin yaralandığı 143 olayın basına yansıdığı Antalya bölgede en çok silahlı şiddetin yaşandığı ikinci il.
Silahlı şiddet olayları sıralamasında Adana ve Antalya’yı bölgede; 47 ölüm, 55 yaralamanın olduğu 65 olayla Mersin, 27 ölü, 57 yaralamalı 37 olayla K.Maraş, 18 ölü, 58 yaralamalı 35 olayla Hatay, 15 ölü, 17 yaralamalı 21 olayla Isparta, 11 ölü, 21 yaralamalı 18 olayla Osmaniye ve 8 ölü, 4 yaralı 9 olayla Burdur izliyor…
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
Bu bölge de, 2021 yılında, beşinci sırada olduğu bir önceki yıla göre şiddet olaylarının artması nedeniyle en çok şiddetin yaşandığı üçüncü bölge konumuna yükselmişti. Ki 2021 yılında 334 kişinin öldüğü, 729 kişinin yaralandığı 526 olaylın yaşandığı bölgede, 2022 yılında da, 368 kişinin öldüğü, 798 kişinin yaralandığı 566 olay yaşandı ve bölge yine silahlı şiddetin yaşandığı üçüncü bölge konumunda… Ve bir önceki yıla göre olay sayısının yüzde 7,60 oranında artması nedeniyle Marmara ve Doğu Anadolu bölgelerinden sonra silahlı şiddetin en çok arttığı üçüncü bölge…
İLK ÜÇ İL
Bölgede en çok silahlı şiddetin yaşandığı üç il Urfa, Diyarbakır, Gaziantep. 2022 yılında; 100 ölümlü, 256 yaralamalı 187 olayla Urfa en çok olayın basına yansıdığı ilk il. Onu izleyen Diyarbakır’da 53 ölümlü, 152 yaralamalı 102 olay yaşandı. 75 kişinin öldüğü, 86 kişinin yaralandığı 86 olayla Gaziantep ise üçüncü en çok olay yaşanan kent.
Bu illeri sırasıyla; 41 ölü, 108 yaralamalı 48 olayla Batman, 32 ölü, 62 yaralamalı 40 olayla Mardin, 12 ölü, 42 yaralamalı 35 olayla Adıyaman, 21 ölü, 48 yaralamalı 27 olayla Kilis, 22 ölü, 20 yaralamalı 21 olayla Şırnak ve 12 ölü, 24 yaralamalı 20 olayla Siirt İzliyor.
KARADENİZ BÖLGESİ
Karadeniz Bölgesi’nde 2022 yılında silahlı şiddetteki artış Akdeniz Bölgesi’nde olduğu gibi yüzde 3,63… 259 ölümlü, 486 yaralamalı 524 silahlı şiddet olayının 2021 yılında yaşandığı Karadeniz Bölgesi’nde 2022 yılında, 262 ölümlü, 506 yaralamalı 543 olay yaşandı.
Samsun’da, silahlı şiddet olaylarının yaşanması, daha doğrusu basına yansıması bakımından Karadeniz’in lideri.
Samsunlu açısından bir sevindirici haber ki; 2021 yılında 78 kişinin öldüğü, 220 kişinin yaralandığı 222 olayın basına yansıdığı kentte 2022 yılında olay sayısında yaklaşık yüzde 11’lik düşüş olması dikkat çekiyor. Samsun’da 58 ölümlü, 200 yaralamalı toplam 198 olay 2022 yılında yaşandı.
Yine basına yansıyan 37 ölü, 70 yaralının olduğu 73 olayla Çorum ikinci en çok olayın yaşandığı kent olarak dikkat çekerken önceki yıllara göre diğer kentlerde durum şöyle:
“Zonguldak: 21 ölü, 43 yaralamalı 43 olay, Ordu: 18 ölü, 45 yaralamalı 37 olay, Trabzon: 17 ölü, 25 yaralamalı 34 olay, Düzce: 13 ölü, 25 yaralamalı 28 olay, Kastamonu: 15 ölü, 23 yaralamalı 27 olay, Tokat. 19 ölü, 16 yaralamalı 22 olay, Sinop: 13 ölü, 13 yaralamalı 15 olay, Rize: 12 ölü, 12 yaralamalı 14 olay, Giresun: 12 ölü, 10 yaralamalı 14 olay, Bolu: 6 ölü, 9 yaralamalı 12 olay, Karabük: 2 ölü, 5 yaralamalı 6 olay, Amasya: 6 ölü, 1 yaralamalı 5 olay, Artvin: 5 ölü, 4 yaralamalı 5 olay, Bartın: 4 ölü, 3 yaralamalı 5 olay, Gümüşhane: 4 ölü, 1 yaralamalı 4 olay, Bayburt; 1 yaralamalı 1 olay…”
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
İç Anadolu Bölgesi’nde olay sayısı bakımından baktığımızda; 2021 yılına göre 2022 yılında silahlı şiddet olaylarında yüzde 8,68’lik bir azalış olduğu dikkat çekiyor.
2021 yılında 310 kişinin öldüğü, 464 kişinin yaralandığı 507 olayın meydana geldiği bölgede, 2022 yılında basına 314 kişinin öldüğü, 416 kişinin yaralandığı 463 olay yansıdı…
Bölgede en çoktan en aza sırasıyla ; Konya’da 86 kişinin öldüğü, 112 kişinin yaralandığı 131 olay, Ankara’da 78 ölümlü, 53 yaralamalı toplam 84, Kayseri’de 34 ölümlü, 77 yaralamalı 70, Eskişehir’de 25 ölümlü, 52 yaralamalı 44, Karaman’da 11 ölümlü, 45 yaralamalı 31, Aksaray’da 19 ölümlü, 24 yaralamalı 26, Niğde’de 16 ölümlü, 23 yaralamalı 24, Sivas’ta 13 ölümlü, 5 yaralamalı 13, Kırıkkale’de 7 ölümlü, 7 yaralamalı 13, Yozgat’ta 11 ölümlü, 11 yaralamalı 10, Kırşehir’de 8 ölümlü, 4 yaralamalı 9, Nevşehir’de 4 ölümlü, 3 yaralamalı 6, Çankırı’da da 2 ölümlü 2 silahlı şiddet olayı yaşandığı basına yansıdı…
EGE BÖLGESİ
Silahlı şiddet istatistiklerine bakıldığında Ege Bölgesi de, İç Anadolu Bölgesi gibi az da olsa silahlı şiddetin azaldığının görüldüğü bölgelerden… 2021 yılında 312 ölümlü, 479 yaralamalı 492 olayın medyaya yansıdığı Ege Bölgesi’nde 2022 yılında 308 ölümlü, 382 yaralamalı 459 olay yansırken silahlı şiddet olaylarının yüzde 6,71 azaldığı dikkat çekti…
2021’de 154 olayın yansıdığı İzmir’de 2022 yılında 118 ölümlü, 90 yaralamalı 138 olay yaşandı. Bölgede Aydın, Denizli gibi bazı illerde de medyaya yansıyan şiddet haberlerinde düşüşler gözlemlenirken 2021 yılında olay sayısının 16 olduğu Kütahya’da 2022’de 10 ölümlü, 29 yaralamalı 27, 43 ölümlü, 43 yaralamalı 56 olayın olduğu Manisa’da 30 ölümlü, 68 yaralamalı 65 şiddet olayının basına yansıdığı dikkat çekiyor…
2021 yılında 42 ölümlü, 92 yaralamalı 96 olayın basına yansıdığı Aydın, 2022 yılında 44 ölüm, 68 yaralının olduğu 76 olayla şiddet olaylarının basına daha az yansıdığı illerden olarak görülüyor.
Bölgede olay sayılarında azalma görülen İzmir ve Aydın gibi illerin dışındaki bir il de Denizli… Bir öncek yıl 41 ölüm, 56 yaralamalı 66 olayın yaşandığı Denizli’de 2022 yılında 30 ölüm, 39 yaralamanın olduğu 44 silahlı şiddet olayı yaşandı. 2021 yılında 34 ölüm, 45 yaralamanın olduğu 59 olayın yaşandığı Muğla’da da, 2022 yılında 44 ölüm, 34 yaralamalı 55 olay basına yansıdı.
Bölgenin diğer iki ilinden Afyon’da 20 ölü, 68 yaralının olduğu 35, Uşak’ta 12 ölü, 15 yaralının olduğu 19 olay yaşandı…
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
Doğu Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi’nden sonra 2022 yılında silahlı şiddet olaylarının en çok yaşandığı bölge olarak basındaki haberlerde yerini aldı. Bölgedeki şidden olaylarındaki artış yüzde 13, 89 olarak medyaya yansıdı…
2021 yılında 112 ölü, 236 yaralının olduğu 216 olayın basına yansıdığı bölgede; 2022 yılında 142 ölü, 291 yaralının olduğu 246 silahlı şiddet olayının yaşandığı basında kaydedildi.
Malatya, Elazığ, Kars, Erzurum gibi illerde olaylarda artış yaşanması dikkat çekerken bölgede en sakin şehirlerin bile kana bulandığı 2022 yılının şiddet haritasında yer alan rakamlar şöyle:
Malatya’de 30 ölü, 95 yaralının olduğu 88 olay, Elazığ’da 19 ölü, 65 yaralının olduğu 50 olay, Erzurum’da 21 ölü, 24 yaralının olduğu 28 olay, Van’da 13 ölü, 23 yaralının olduğu 13 olay, Erzincan’da 8 ölü, 9 yaralının olduğu 12 olay, Kars’ta 8 ölü, 12 yaralının olduğu 9, Ardahan’da 7 ölü, 6 yaralının olduğu 9, Iğdır’da 6 ölü, 24 yaralının olduğu 9, Ağrı’da 6 ölü, 18 yaralının olduğu 9, Hakkari’de 12 ölü, 9 yaralının olduğu 8, Bitlis’te 6 ölü, 5 yaralının olduğu 4, Bingöl’de 3 ölünün olduğu 3, Tunceli’de 2 ölü, 1 yaralının olduğu 3 ve Muş’ta 1 ölümlü 1 şiddet olayı yaşandı.”