Doğu Anadolu'da hüküm süren soğuk hava, yeterli kar yağışının olmaması sebebiyle kışlık bitkileri tehdit ediyor. Özellikle kış öncesi ekimi yapılan ve kış boyunca kar altında kalması gereken buğday ve arpa gibi tarım ürünleri, kış mevsiminin yarısı geride kalmasına rağmen yeterli kar yağmadığı için kuraklık tehdidi ile karşı karşıya. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Öztürk, sadece Erzurum’da yaklaşık 100 bin hektar buğday ekim alanı bulunduğunu belirterek, kar örtüsünün olmadığı sıfırın altında 20 derecenin altındaki sıcaklıkların kültür bitkileri için ölümcül olduğunu söyledi.
ÇİFTÇİ KAR BEKLİYOR
Kış oyunlarına ev sahipli yapacak Erzurum için büyük önem taşıyan kar yağışı ve kalınlığı çiftçiyi de yakından ilgilendiriyor. Tarım ve hayvancılığın yaygın yapıldığı Erzurum ve çevre illerde buğday, arpa, nohut gibi kışlık ekim yapan çiftçiler için kar örtüsü olmazsa olmaz önem taşıyor. Kar örtüsünün olmadığı bir tarlada hava sıcaklığının sıfırın altında 25 dereceye düşmesi durumunda buğday ölebiliyor. Şu sıralar kar örtüsünün zayıf olduğu Erzincan, Ardahan, Kars ve Erzurum gibi illerde özellikle sıcaklıklarının sıfırın altında 20 derecelerde seyretmesi çiftçileri endişelendiriyor.
YAĞIŞSIZLIĞA BİLİMSEL YAKLAŞIM
Prof. Dr. Ali Öztürk, kar örtüsünün zayıf olması ve kar yağışının gerçekleşmemesinin kışlık ekim yapan çiftçilerde ekonomik zarara yol açabileceğini söylüyor. Türkiye’de yaklaşık 20.6 milyon hektar tarım alanı bulunduğunu ve bunun yüzde 70’e yakınının kuru tarım alanı olduğunu belirten Öztürk, bitkisel üretimin hem miktarının hem de kalitesinin yıllık yağış miktarına bağlı olduğunu dikkat çekiyor. Kar örtüsünün kışlık ekilen bitkiler için yorgan vazifesi gördüğünü ifade eden Öztürk, kar örtüsü olmadığında sıfırın altında 20 derecenin altında buğday, sıfırın altında 15 derecenin üzerinde ise arpanın ölüm riski bulunduğunu dile getirdi.
KAR YOKSA, BUĞDAY DA YOK
Buğdayın, kar örtüsünün bulunmadığı sıfırın altında 23 derecede 12 saat dayanabildiğinin altını çizen Öztürk, kar örtüsünün zayıf olduğu illerden birinin de Erzurum olduğunu söyledi. Erzurum'da yaklaşık 100 bin hektar buğday ekim alanı bulunduğunu vurgulayan Öztürk, “Mevcut durumda düşen kar yetersiz ve büyük risk var. Düşük sıcaklığın süresi uzadıkça zarar da artmaktadır. Ancak 10 santimetre kar kalınlığının bulunduğu bir tarlada hava sıcaklığı sıfırın altında 35 derece bile olsa bitkinin hayatiyeti devam eder.” dedi.
//BUĞDAY’DA VERİM DÜŞÜKLÜĞÜ ENDİŞESİ
Erzincan’ın Tercan ilçesi Kargın Beldesi'nde 30 dönüm tarlaya buğday eken işadamı Salih Erdem ise kar örtüsü olmadığını ve aşırı soğuklar nedeniyle buğday tarlalarından verim alamayacaklarını söyledi. Beldede birçok kişinin kendisi gibi buğday ektiğini belirten Erdem, hava sıcaklıkların kar örtüsüz devam etmesi durumunda çok sayıda çiftçinin ekonomik kayba uğrayabileceğini kaydetti.
Doğu’da kar örtüsüz kış aylarının uzun yıllar devam etmesi durumunda gelecek yıllarda düşük sıcaklıklara duyarlı olan arpa, mercimek, nohut gibi bitkilerin üretim alanlarının kışları daha ılıman geçen illere geçebileceğini belirtti. Öztürk, “Tarım Bakanlığı da 2010’dan itibaren tarım havzaları üretim ve destekleme modelini devreye koydu. İklim değişikliğine bağlı olarak herhangi bir bölgede bitki ekilemeyecekse destek programından çıkarılarak daha uygun ekolojide destek programına sokulacak.” ifadelerini kullandı.
Öte yandan meteoroloji yetkililerinden alınan bilgiye göre Erzurum’da son günlerde hava sıcaklıkları minimum sıfırın altında 21-20 santigrat derece arasında gerçekleşti.