Tarihe ışık tutuyorlar

Bitlis'in Ahlat Müze Müdürlüğü Başkanlığında yürütülen Eski Ahlat Şehri İç Kalesi kazılarında ilçenin tarihini aydınlatma yönünde önemli bulgular ortaya çıkmaya başladı.
Harabeşehir Mahallesi’nde mağara yerleşimlerinin bulunduğu alanın üst kısmında yer alan kaya bloklarının üzerine kurulu İç Kale'de, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle yapılan kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan bulgular Ahlat’ın tarihine ışık tutacak. Eski Ahlat Şehri Kazıları Bilimsel Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, yıldır yürüttükleri kazı çalışmalarında önemli bulgulara ulaşmaya başladıklarını söyledi. Kazı çalışması yürüttükleri Eski Ahlat İç Kalesi’nin Ahlat’ın en eski yerleşim yeri olduğunu düşüklerini ifade eden Kulaz, “Ahlat Müze Müdürlüğü başkanlığında burada bir kazı gerçekleştiriyoruz. Burada Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak yaptığımız kazının bu sene ikincisini gerçekleştiriyoruz. 15 Temmuz’dan itibaren kazı çalışmalarımız var ve geçen sene ortaya çıkardığımız, bu sene biraz daha ileri taşıyarak yeni bulgular elde ettik. Toplam 2 açmada bu sene çalışma gerçekleştiriyoruz. Ahlat İç Kalesi olarak tanımladığımız bölgenin ilk açması giriş bölümü R15 diye adlandırdığımız yer. Oradaki çalışmalarımızda Ahlat İç Kalesi’ne ait surlar ve giriş bölümünü tespit ettik. Orta Çağ dönemine ait çıkardığımız 3 adet tabaka var. Birincisi Ahlatşahlar dönemine ait mimari doku, ikincisi Ahlatşahlar döneminden önce olduğunu tahmin ettiğimiz tabaka, birde yine Ahlatşahlar döneminden önceye ait olduğunu düşündüğümüz tabaka var. Ancak burada yaptığımız çalışmalarda Ortaçağ seramiği kadar Erken Tunç Çağı, Karaz kültürüne ait seramik parçaları ve demir çağına ait seramik bulgulara rastladık. Bu da buranın erken dönemden itibaren yerleşime sahip olduğunu gösteriyor. Aslında bu seramikler bize Ahlat merkezi baz aldığımızda şunu da gösteriyor, burası Ahlat’ın en eski yerleşim yeri. Belki ileri de farklı çalışmalar yapılırsa buradan daha eski yerleşim yerleri çıkabilir, ancak bildiğimiz kadarıyla Eski Ahlat İç Kalesi, Ahlat’ın en eski yerleşim yeri olarak şu anda gözüküyor” dedi.

“Ortaçağ dönemine saray olduğunu düşündüğümüz bir yapı üzerinde çalışıyoruz”
İkinci açma üzerinde çalışmalara yoğunlaştıklarını belirten Eski Ahlat Şehri Kazıları Bilimsel Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunun dışında birde Ortaçağ dönemine ait bir mimari doku var. Buranın da bir saray olduğunu düşünüyoruz. Bir seyir kulesi olarak tahmin ettiğimiz bir alan var, önünde büyük bir kompleks görünüyor. Biz mimari yapıdan buranın saray olduğunu tahmin ediyoruz, ancak kompleksin tamamını ortaya çıkaramadık. Belki kesin bir şey söylemek için kompleksin tamamını kazıp ortaya çıkarmak gerekecek. Bizde çalışmalarımızı ona göre yönlendiriyoruz. Buranın temel özelliği daha çok Ortaçağ dönemine ait seramik bulgular vermesidir. O yüzden buranından daha çok Ortaçağ’da kullanılan bir kompleks yapı, muhtemelen de saray olduğunu yönünde kanaat geliştiriyor bizde. İnşallah ilerleyen yıllarda kompleks yapının tamamını ortaya çıkardığımızda daha kesin bir şey söyleme imkanına sahip olacağız.”

“Seramik buluntulara çokça rastlıyoruz”
Yaptıkları kazılarda başta Karaz kültürü olmak üzere çeşitli dönemlere ait seramik buluntulara rastladıklarını ifade eden Kulaz, “Doğu Anadolu’da yaygın olarak kullanılan bir Karas kültürü var. Karaz kültürünün burada da yerleşik olarak bulunduğunu söylemem mümkün. Yine Karaz kültüründen sonra Tunç çağının diğer dönemlerine ait seramik bulgular, Demir çağı ve kısmen de Urartu dönemine ait seramikler tespit ettik. Bu da Ahlat İç Kalesi’nin milattan önce 3200’lerden başlayarak kesintisiz yerleşime sahne olduğunu gösteriyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının bize sunduğu imkanlar var. Kendilerine çok çok teşekkür ediyoruz. Genel müdürlüğümüze, Ahlat Müze Müdürlüğü, Müze Müdürümüz Mikail Ercek’e, kazı ekibimizde bulunan Dr. Araştırma Görevlisi Sinan Kılıç’a ve bakanlık temsilcisi Cuma İbrahimoğlu’na çok teşekkür ediyoruz. İleri de inşallah çok daha güzel veriler çıkaracağız. Ben buranın Ahlat’ın tarihini ortaya koyması bakımından önemli bulgular sunacağını düşünüyorum ve umut ediyorum” diye konuştu.