Şentop: ‘Dik duracağız’

TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları Toplantısı'nın bundan sonraki dönemde de aynı ehemmiyet ve kararlılıkla yapılmaya devam edeceğini belirterek, "Bizler, bir oldukça, şiddetin ve terörizmin karşısında çok daha dik duracağız. Ayrımcılık ve İslam düşmanlığını çok daha net şekilde reddedeceğiz." dedi.

TBMM'nin ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları İkinci Toplantısı, TBMM Başkanı Şentop, Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahiba Gafarova ve Pakistan Milli Meclis Başkanı Raca Pervez Eşref'in katılımıyla İstanbul'da bir otelde yapıldı.

SUNUM

Toplantının açılışında konuşan TBMM Başkanı Mustafa Şentop, üç ülke arasındaki ilişkilerin herhangi bir üç ülke arasındaki ilişkiler gibi olmadığını belirterek, bunun kardeşlik bağı, ortak tarih, ortak kültür ve ortak din ile sürekli beslenerek ve güçlenerek pek az millet ve ülkenin ulaşabileceği bir seviyeye geldiğini söyledi.

İSLAM DÜNYASININ EN BÜYÜK DEMOKRASİLERİNDEN ÜÇÜ

Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan'ın, İslam dünyasının en büyük demokrasilerinden üçü olarak ön plana çıktığını vurgulayan TBMM Başkanı Şentop, bugün üç ülkenin ve halklarının kalplerinin her zamankinden daha yakın bir şekilde attığını dile getirdi.

DOSTLUK VE KARDEŞLİK

Meclis Başkanı Şentop, üç ülke arasındaki köklü ilişkileri tanımlarken "dostluk ve kardeşlik" ifadelerinin dahi yetersiz kaldığını kaydederek, "Bizler sevinci ortak, kederi ortak, mutluluğu ortak milletleriz. Ülkelerimiz ve halklarımız arasındaki müstesna ilişkiler, zor zamanlarda ve milli davalarımızda birbirimize verdiğimiz destekle kendini tam anlamıyla ispat da etmiş ilişkilerdir." dedi.

Tarihin akışının değişmeye başladığı günlerden geçildiğini dile getiren Şentop, savaşlar, çatışmalar, katliamlarla geçen 20. yüzyılın siyasi, hukuki ve ekonomik dengelerinin bozulduğunu kaydetti.

İSTİKRARSIZLIKLAR

TBMM Başkanı Şentop, bu dönemin istikrarsızlıklarına çözüm üretmek üzere ortaya çıkan kurumların işlev göremez hale geldiğini aktararak, "Uluslararası kurumlar ve tezleri, bütün bir dünya ve insanlık için iddia ettikleri barış, asgari refah ve insanca yaşama şartlarını üretemediler. Çifte standartla hareket etme hastalığına düçar olan bu kurumların sahte çıkışları artık çok daha göze batar hale geldi. Bazı ülkelere Birleşmiş Milletler kararlarına uymadıkları için müdahale edilirken, onlarca Birleşmiş Milletler kararını tanımayan, dünya ile alay edercesine bu kararları ihlal eden ülkelere kimse sesini çıkartmadı. Bu tür çifte standartlı yaklaşımlar uluslararası kuruluşların ve platformların güvenilirliğini aşındırmış ve sonunda tüketmiştir." diye konuştu.

DÜNYA BEŞTEN BÜYÜKTÜR

Şentop, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu durumu "dünya beşten büyüktür" itirazıyla ifade ettiğine dikkati çekerek, "Şimdi karşı karşıya olduğumuz durum, uluslararası siyasetin ve küresel meselelerin ele alınmasında mevcut örgütlerin dinamik ve hakiki kurumlara dönüştürülmesi gerektiği gerçeğini bir kez daha gün yüzüne çıkarmış, kaygılarımızın ve çağrılarımızın haklılığını teyit etmiştir." değerlendirmesini yaptı.

AZERBAYCAN, PAKİSTAN VE TÜRKİYE BİRLİKTELİĞİ

TBMM Başkanı Şentop, bu noktada Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye birlikteliğinin her düzeyde olduğu gibi parlamentolar düzeyinde de kurulan bu üçlü mekanizma ile ortaya çıkmasının, salgın sonrası dönemde yeniden inşa edilecek küresel sistemin hak, adalet, insaniyet ve hürriyet ölçüleriyle bütün insanlığa fayda sağlayacak şekilde yazılmasına, aleme yeni bir nizamın mümkün olduğunun gösterilmesine hizmet edeceğini söyledi.

HAK, ADALET, İNSANİYET VE HÜRRİYET

Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye'nin hak, adalet, insaniyet ve hürriyet için söyleyecek ve insanlığın dertlerine derman olacak çok sözünün olduğunu belirten Şentop, uluslararası güvenlik, refah ve huzurun temini noktasında yükümlülüklerini üstlenen ve bunu layıkıyla yerine getirme gayretindeki ülkelerin birlikteliğinin sadece bölgenin değil bütün dünyanın güvenlik ve istikrarına her daim katkı sağlayacağını ifade etti.

ASYA YÜZYILI

Asya kıtasının küresel siyaset ve ekonomide yükselen güç olması sebebiyle 21. yüzyılın "Asya Yüzyılı" olarak adlandırıldığını belirten Şentop, dünyanın jeopolitik ve ekonomik ağırlık merkezinin hızla Asya'ya doğru kaydığını, Asya kıtasının her bölgesinde etkileyici bir kalkınma ve gelişim süreçleri yaşandığını anlattı.

YENİDEN ASYA

Şentop, Asya ve Avrupa kıtalarının ayrılmaz bir parçası olan Türkiye'nin de kendi içinde ve büyük Avrasya coğrafyasında sürmekte olan kapsamlı dönüşüme uygun bir şekilde "Yeniden Asya" inisiyatifi ile "Asya Yüzyılı"nı karşıladığını aktardı.

Türkiye'nin mevcut siyasi ve ekonomik kurumsal taahhütlerini dikkate alarak, Asya genelinde ortaya çıkan çok yönlü dinamizmden daha iyi ve verimli biçimde yararlanmayı ve buna katkı sağlamayı amaçladığını vurgulayan Şentop, "Türkiye olarak Asya'ya sadece siyaset ve güvenlik eksenli bir zaviyeden bakmıyoruz. Ekonomik, kültürel ve sosyal ilişkilerin güçlendirilmesine de fevkalade ehemmiyet gösteriyoruz." diye konuştu.

MODERN İPEKYOLU

Şentop, Modern İpek Yolu'nun canlandırılmasının bölgelerin refahı ve kalkınmasına ciddi ivme kazandıracağını belirterek, şunları kaydetti:

"Bu meyanda yürüttüğümüz 'Orta Kordior Girişimi' ile yaptığımız ulaşım ve enerji iletim hattı yatırımları ile bu girişimde ciddi bir rol oynuyoruz. Önemli bir tecrübe edindik. Zengezur Koridoru'nun açılması ile bu alanda hepimiz için daha bir çok eşsiz fırsat ortaya çıkacak. Bizler de ülkelerimiz arasında kardeşliğe, tarihi ve kültürel bağlara, karşılıklı saygı ve güvene dayalı mevcut güçlü bağlarımızı sürdürdüğümüz sürece ulaşım, ticaret, enerji, eğitim, sosyal ve kültürel alanlardaki birlikteliğimizi geliştirdiğimiz sürece, halklarımız arasındaki kardeşlik münasebetlerini daha da derinleştirdiğimiz sürece, gelişen Asya'nın dünya sahnesinde önde gelen üç ülkesi olarak yükseleceğiz. Yoksulu, yetimi, garibi, haklıyı önceleyen hakiki medeniyeti de bütün dünyaya tanıtacağız. Diğer taraftan ortak ve somut bir uluslararası eylem gerektiren ırkçılık, yabancı düşmanlığı, İslam düşmanlığı ve nefret söyleminin dünya çapındaki tehdit edici yükselişine karşı Batı'nın riyakar politikaları değil, ancak ve ancak bizim gibi insanı merkeze alan bir medeniyetin güçlü ve haklı sesi karşı durabilecektir."

MÜLTECİ KRİZİ

Bütün dünyanın derin, hatta kronik hale gelmiş bir mülteci krizi ile karşı karşıya olduğuna dikkati çeken Şentop, "Mülteci krizi ancak ve ancak bu durumun ana sebepleriyle mücadele etmekle çözülebilir. Böyle bir mücadelenin samimiyetle yürütülmesi her bir mültecinin hayat hakkının, bütün dünyadaki bütün insanların hayat hakkı kadar değerli olduğunun bilincine ve inancına sahip bir medeniyetin temsilcilerinin öncülüğüyle mümkündür." diye konuştu.

Şentop, bugün bu göç dalgalarının ortaya çıkmasına sebep olan, başka ülkelerdeki insanca yaşanabilecek şartları ortadan kaldırmaktan çekinmeyen, insanlara sadece çıkarlarıyla örtüştüğü sürece değer veren bütün devletlerin de artık bu veballerinin sorumluğunu üstlenmesi, bedelini karşılaması ve külfetini paylaşması gerektiğini vurguladı.

Bunların yanında, mültecilerin dahi tenlerinin rengi, gözlerinin şekli, evlerinin coğrafi konumu, müziklerin tonuna göre ayıran Batı toplumunda İslam düşmanlığının, ırkçılığın ve ayrımcılığın şiddetlendiğine de şahit olduklarını aktaran Şentop, yeni teknolojilerin de katkısıyla sahte bilgilendirme, yanlış bilgilendirme ve yalan haberlerle bu toplumsal hastalıkların daha da yayıldığını, şiddetinin arttığını kaydetti.

Şentop, ne mültecileri ayırdıklarını, ne de ayrımcılığa ve inanca dayalı zulümlere sessiz kaldıklarını belirterek, "Bunun için uluslararası toplumun hem İslam ve Müslüman düşmanlığına karşı, hem de dezenformasyon, mezenformasyon ve yalan haberlerle mücadelede somut adımlar atması gerektiğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.

AYRIMCILIK VE İSLAM DÜŞMANLIĞINI ÇOK DAHA NET ŞEKİLDE REDDEDECEĞİZ

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, sözlerini şöyle sürdürdü: Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları Toplantısı bugün olduğu gibi, bundan sonraki dönemde de aynı ehemmiyet ve kararlılıkla yapılmaya devam edecektir. Bizler bir oldukça, şiddetin ve terörizmin karşısında çok daha dik duracağız. Ayrımcılık ve İslam düşmanlığını çok daha net şekilde reddedeceğiz. Karabağ meselesinde tesis edilen adalet, Cammu ve Keşmir meselesinde de inşa edilecek, uluslararası hukuk temelinde ve Keşmir halkının beklentileri doğrultusunda Pakistan'ın haklı davası da çözüme kavuşacaktır. Kıbrıs meselesinde adil, sürdürülebilir, gerçekçi ve karşılıklı olarak kabul edilebilir bir çözüm, Ege ve Doğu Akdeniz'de ise uluslararası hukuka uygun bir yaklaşım bizlerin sesinin çok daha ortak ve gür şekilde çıkması ile mümkün olacaktır."

TERÖRLE MÜCADELE

FETÖ, PKK/YPG ve DEAŞ gibi tüm terör örgütlerine ve bunların uzantılarına karşı ortak çabalarının terörün önünde çok daha mukavemetli bir duvar olarak yükseleceğini vurgulayan Şentop, "Bizler birbirlerini gördüklerinde yüzleri gülen insanlar olarak, bugün münferit menfaatlerimiz için değil tam tersine, kardeşlik için, birbirinin derdine derman olmak için, birbirinin yüzünü güldürmek için, birbirine yarenlik, dostluk edebilmek için bir araya geldik. Çünkü bizler hakiki, samimi, ezeli ve ebedi dostlarız, birbirimize karşı kardeşten de öteyiz, üç ülke, biriz ve beraberiz. Türkiye, bölgelerimizde güvenlik ve istikrarın tesisine ihtiyaç duyulan her hadisede dost ve kardeşlerinin yanında durmaya devam edecektir. Azerbaycan ve Pakistan ile el ele, omuz omuza beraberce hareket edecektir." şeklinde konuştu.

FETÖ İLE MÜCADELE

Şentop, Azerbaycan ve Pakistan'a 15 Temmuz hain darbe girişiminin arkasındaki FETÖ terör örgütüyle mücadeleye verdikleri destek için teşekkür etti.

Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi Başkanı Sahibe Gafarova, toplantıda yaptığı konuşmada, toplantıda alınacak kararların üç ülkenin iş birliğine büyük katkı sağlayacağını söyledi.

15 TEMMUZ

Türkiye'de 15 Temmuz'da Demokrasi ve Milli Birlik Günü'nün kutlandığını hatırlatan Gafarova, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Türk halkının birlik ve beraberlik içinde vatanına, bağımsızlığına, egemenliğine ve hükümetine sahip çıktığını anlattı.

Gafarova, 15 Temmuz darbe girişiminde şehit olanların hatırasını saygıyla andığını belirterek, "Şunu belirtmek isterim ki; Azerbaycan halkı ve devleti, bu hain darbe girişimi karşısında ilk dakikalardan itibaren çok belirgin şekilde durdu ve bu darbe girişimini kınadı. Her zamanki gibi kardeş Türkiye'nin yanında olduğunu gösterdi." dedi.

Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin inisiyatifiyle gerçekleşen Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye Parlamentosu 1. Üçlü Başkanlar Toplantısı'nın üzerinden bir yıl geçtiğini anımsatan Gafarova, üç ülke arasında yeni iş birliklerinin yeni ihtiyaçlardan kaynaklandığını dile getirdi.

GAFAROVA’NIN SUNUMU

Gafarova, üç ülke arasında ilişkilerin sürekli ve kapsamlı şekilde geliştiğini vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Üç ülke yakın iş birliği, uluslararası düzeyde ortak eylem ve destekle karakterize edilmiştir. Sizin de bildiğiniz gibi, 2020'de İlham Aliyev liderliğinde Azerbaycan, Karabağ topraklarını işgalden kurtarmayı başardı. Azerbaycan topraklarının işgalden kurtarılması sürecinde hem Türkiye hem Pakistan siyası ve manevi destek vermiştir bu da kardeş halklarımız arasındaki dayanışmayı artırmıştır. Bu devletlerimiz arasındaki ilişkilerin bir göstergesidir aslında. Kuşkusuz bütün bunlar ülkelerimiz arasındaki ilişkileri daha da derinleştirmekte, daha da güçlendirmektedir"

Geçen yıl, Bakü'de gerçekleşen üçlü iş birliği platformunun özel bir öneme sahip olduğuna işaret eden Gafarova, bu toplantılarla hükümetler ve halklar arasındaki ilişkileri üst düzeylere taşımaya çalıştıklarını söyledi.

Gafarova, dünyada salgın, silahlı çatışmalar, iklim değişikliği, gıda ve enerji gibi insani krizlerin yaşandığını vurgulayarak, "Dolayısıyla bu sorunlar, uluslararası alanda da ciddi sorunları ortaya çıkarmaktadır. Maalesef yeni süreçte, uluslararası düzlemde bazı çifte standartlarla karşı karşıyayız. Hala adaletsizlik var, hala uluslararası hukuk açıkça ihlal ediliyor. Bireysel olarak bazı ülkelere karşı farklı tutumlar ve ayrıcalıklara da şahit oluyoruz. Böyle bir ortamda meclislerimizin ortak iş birliği son derece önemlidir." diye konuştu.

Gafarova, parlamento üyelerinin ülkeler arasındaki iş birliğini geliştirmede önemli bir diplomasi görevi yüklendiğini belirtti.

Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye meclis başkanları arasında üçlü iş birliğinin bölgeye yeni bir ortak eylem çerçevesi kazandırdığına dikkati çeken Gafarova, şunları kaydetti: "Üç ülke meclis başkanları, uluslararası prensipleri kendine rehber olarak almış ve barışı, istikrarı, ilerlemeyi desteklemektedir. Genel ilgi alanı olan bu platformu oluştururken, bölgesel ve küresel konulara yakın iş birliği yapmak, uluslararası parlamenterler örgütleri çerçevesinde üç kardeş ülkenin parlamentosu arasındaki ilişkilerimizi geliştirmek bizim en önemli amaçlarımızdan biridir. Son dönemde uluslararası parlamenter örgütlerin toplantılarında çeşitli etkinliklerle bu görevimizi yerine getirdik ve ortak faaliyetlerimizle daha da zenginleştirdik. Bence biz yasama organlarının temsilcileri olarak ticaret, ulaşım, yatırım, enerji, eğitim, turizm, kültürel alışveriş gibi alanlarda hükümetlerimizin çabalarını tam olarak desteklemeliyiz."

Temmuzda Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlarının ikili görüşmeler gerçekleştirdiği ancak Ermenistan'ın müzakerelere başlamak için somut bir adım atmadığını kaydetti. Gafarova, bölgede barış ve istikrarın sağlanmasının tek yolunun, Ermenistan'ın yükümlülüklerini yerine getirmesinden geçtiğini ifade etti.

Pakistan Milli Meclisi Başkanı Raca Pervez Eşref de Bakü deklarasyonundan sonra ikinci üçlü toplantının yapılmasının önemine vurgu yaptı.

Üç kardeş ülkenin, barış ve güvenlik konularında tutarlı ve anlamlı biçimde bir araya geldiğini dile getiren Eşref, "Dünya ve bölge genelinde barış, istikrar ve güvenliği baz alarak bir araya gelen üç ülkenin bu toplantılarla ortak hedeflerine doğru gitmeyi ne kadar önemsediğini ortaya koyuyor. Salt stratejik bir parlamento ortaklığı değil." dedi.

Eşref, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan'ın bölgesel güvenliklerini koruma noktasında meşru bir çaba gösterdiğini vurgulayarak, üç ülkenin yasa dışı birtakım işgallere karşı birbirine destek verdiğini anlattı.

Dünyanın farklı noktalarında devlet ve devlet dışı terörizm hareketlerinin hızla arttığına dikkati çeken Eşref, şunları kaydetti: "Bu noktada yapılması gereken şey, ortak yönetişimle birlikte bölge içerisinde güvenliği tesis edecek koşulların ve şartların sağlanmasıdır. Hepimizin de farkında olduğu gibi Afganistan'da terörist faaliyetler çoğalarak karşımıza çıkıyor. Terörizmle mücadele etmeyi kendine amaç edinmiş bir ülke olarak Pakistan, sürekli olarak bölgesel güvenlik için ne yapılması gerekiyorsa bunu yapmaya hazır. İki kardeş ülke ile yakın iş birliğini sürdürerek bölgesel güvenliğini sağlamaya çalışıyor ve destek veriyor."

Rusya-Ukrayna savaşının bölgesel ve uluslararası barışı tehdit ettiğine değinen Eşref, dünyanın sosyo-ekonomik olarak bu savaştan ciddi şekilde etkilendiğini dile getirdi.

Uluslararası barış ve istikrarın Ukrayna savaşından etkilendiğini dile getiren Eşref, "Bu durum, dünyada ve Avrupa'da yeni bir güvenlik mimarisi ortaya çıktı. Aynı zamanda gıda ve enerji sorunu da bu savaş sonrasında ortaya çıkan ve dünyayı zorlayan bir durum. Dolayısıyla yeni stratejiler ortaya koymalıyız. Daha çok iş birliği konusunda adımlar atmak zorundayız." değerlendirmesinde bulundu.