Mayıs ayında ekonomide öne çıkan başlıkların belirlendiği rapora göre, koronavirüs salgınının ihracat rakamlarını ay boyunca negatif yönde etkilemesi ekonomi gündeminin başlıca konusu olurken, dolar kurunun tarihi zirveye yaklaşması da en çok konuşulan ekonomik konuların başında geldi.
Medya Takip Merkezi (MTM) Mayıs ayında ekonomi gündemini oluşturan başlıkları belirledi. Rapora göre, ay boyunca koronavirüs salgınının etkisi altında kalan ihracat rakamlarındaki düşüş en çok konuşulan ekonomi konusu olurken, dolar kurundaki zirveye yakın yükseliş de medya gündeminde yerini aldı.
EN ÇOK KONUŞULAN İHRACAT OLDU
Mart ayından itibaren tüm dünyayı hem sosyal hem de ekonomik anlamda olumsuz olarak etkileyen koronavirüs salgınının ekonomik yansımalarının Mayıs ayında da sürmesi, ihracatı negatif yönde etkilemeye devam etti. Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre ihracat Mayıs'ta koronavirüs etkisiyle yıllık yüzde 40.9 düşerek 9 milyar 964 milyon dolar oldu. Bu dönemde ithalat yüzde 27.7 düşüşle 13 milyar 406 milyon dolara geriledi. Dış ticaret açığı ise Mayıs'ta yıllık yüzde 104.2 artışla 3 milyar 442 milyon dolar oldu. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Mayıs ihracatının yıllık bazda düşmesine rağmen Nisan ayına göre yüzde 10,84 arttığını da belirtti.
TİM VERİLERİ
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Mayıs ayının ihracat şampiyonu ise otomotiv oldu. Otomotiv endüstrisi, geçen ay 1 milyar 202 milyon 942 bin dolarla en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör oldu. Otomotiv endüstrisini ise 1 milyar 177 milyon 318 bin dolarla kimyevi maddeler ve mamülleri, 840 milyon 203 bin dolarla hazır giyim ve konfeksiyon takip etti. En fazla ihracat artışı ise yüzde 13,4 ile yaş meyve ve sebze sektöründe gerçekleşti. Mayıs ayı boyunca toplam 70 bin 137 haberde konuşulan ihracat ayın en çok konuşulan ekonomi başlığı oldu. İthalat ise 35 bin 729 haberde yer alarak listenin beşinci sırasında kendine yer buldu.
DOLAR KURU TARİHİ ZİRVEYE YAKLAŞTI
Nisan ayının son haftasında 7,00 seviyesini test eden dolar kuru, piyasaların tatil olduğu Mayıs ayının ilk gününe 7,02 seviyesinde başladı. 2020 yılına 5,94 seviyelerinden başlayan dolar kuru Koronavirüs salgını baskısı altında kalmaya devam ederek 6 Mayıs günü Ağustos 2018'de görülen 7,24 seviyesindeki tarihi zirveye yaklaşarak günü 7,19 seviyesinde işlem gördü. Euro fiyatları ise aynı gün en yüksek 7.78 TL'ye ulaştı. Kurdaki dört aylık artış ise yüzde 20'yi aştı. Zirveye yaklaşan 6 Mayıs gününden sonra dolar kuru ufak dalgalanmalar yaşayarak ayın son günü olan 31 Mayısı 6,81 TL seviyesinde kapattı. Euro ise ayın son gününde 7,57 TL seviyesinde işlem gördü. Ay boyunca 56 bin 646 habere konu olan dolar kuru aylar sonra ekonomi gündeminin zirvesinden düşerek ikinci sırada yer aldı.
BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ İÇİN YENİ KARAR
Mayıs ayında banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) nispetlerinin tespitine ilişkin kararda değişiklik yapılmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Söz konusu kararla, kambiyo almak isteyenlere, banka, yetkili müessese ve diğer finansal kuruluşlar tarafından satılan dolar, avro ve benzeri yabancı paralarla yine bankalarda açılan altın mevduat ya da yatırım hesapları için fiziki olmayan altın satış tutarı üzerinden alınan kambiyo işlem vergisinde değişikliğe gidildi. Döviz ve altın işlemlerinde ödenecek BSMV binde 2'den yüzde 1'e çıkarıldı.
Finansman bonolarında gerçek kişiler için vergi tevkifat (stopaj) oranı, koronavirüs salgınının ekonomik etkilerini en aza indirmek için vatandaş, esnaf ve firmalara verilen desteğe ek kaynak sağlamak amacıyla yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkarıldı. Son dönemde bankaların kısa vadeli finansman bonolarını gittikçe artan bir şekilde mevduata alternatif bir finansman kaynağı olarak kullanması vergi kaybına neden olurken, bu kaybı gidermek için bireysel yatırımcıların kısa vadeli mevduattan ve finansman bonolarından elde ettiği faize uygulanan stopaj oranı eşitlendi. Kurumsal yatırımcılar için ise finansman bonolarında stopaj oranın yüzde 0 olarak uygulanmaya devam etmesi kararlaştırıldı. Ay boyunca yaşanan gelişmelerle birlikte faiz başlığı medyada 23 bin 331 haberde yer aldı.