TÜBİTAK 51. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Erzurum Bölge Sergisi Atatürk Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezinde düzenleniyor. Organizasyonda 10 ilden 100’ü aşkın proje sergilenirken, en fazla dikkat çeken projeler ise kadına şiddete yönelik hazırlanan projeler oldu.
Atatürk Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezinde düzenlenen sergi, gençleri düşünmeye, gözlem yapmaya, merak etmeye, merak ettikleri konuları araştırmaya teşvik ederek gelecekte karşılaşacakları problemlere yenilikçi ve özgün çözümler üretebilmelerine katkıda bulunmak amacıyla TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı tarafından Türkiye genelinde 12 bölgede yapılıyor.
Projeler; özgünlük, yenilikçilik, yararlılık, uygulanabilirlik, özümseme ve hâkimiyet, kullanılan bilimsel yöntem gibi kriterlere göre jüri tarafından değerlendiriliyor ve bölge yarışmasında birincilik alan projeler final yarışmasına katılmaya hak kazanıyor.
Bölge sergisinin açılış törenine Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı’nın yanı sıra, Vali Yardımcısı Önder Coşğun, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanvekili Fevzi Polat, Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Çakmak, İl Milli Eğitim Müdürü Salih Kaygusuz, TÜBİTAK Proje Yarışmaları Erzurum Bölge Koordinatörü Prof. Dr. Erdal Karaduman ile çok sayıda akademisyen, öğretmen ve öğrenci katıldı.
Açılışta konuşan Rektör Çomaklı, Erzurum Bölge Sergisine gösterilen ilgiden memnuniyet duyduğunu ifade ederek, “TUBİTAK tarafından düzenlenen ve bilim insanlarının yetişmesinde önemli bir basamak olan lise öğrencilerine yönelik araştırma projeleri sergisine ve yarışmasına ev sahipliği yapmaktan çok mutlu olduğumu söylemek istiyorum. Değişen ve dönüşen dünyanın rüzgarına kapılıp savrulmaktan kurtulmanın yolu sağlam bir kültüre ve teknolojik bir alt yapıya sahip olmaktan geçer. Kadim kültürümüzün bize sunmuş olduğu mirası günümüzün teknolojik imkanları ile birleştirmek zorundayız. Bu zorunluluk etrafımızı saran ateş çemberinde daha da önemli bir noktaya gelmiştir” dedi.
Sergide en çok dikkat çeken projelerin başında ise kadına yönelik şiddetin azaltılması ve önüne geçilmesini sağlayacak projeler oldu. Kadına yönelik şiddeti engelleme çalışmalarının sunulduğu stantlara davetliler ise yoğun ilgi gösterdi.
Erzurum Necmettin Erbakan Fen Lisesi öğrencileri Belinay Eyüpoğlu ve Dilan Başıbüyük kadınlara yönelik olumsuz atasözlerinin çok olduğunu ve kadına şiddetin önüne geçilmesi gerektiğini düşünerek bunların yerine olumlu atasözlerinin kullanılması için proje ürettiler. Projelerin de kullanılan olumsuz atasözleri için yerine olumlu atasözü örnekleri sundular.
Eyüpoğlu ve Başıbüyük kadınlara yönelik atasözlerinin daha sık kullanılması gerektiğini vurgulayarak, ‘’Geçmişten günümüze kadınlar hakkında sıkça kullanılan olumsuz öğütler içeren kalıplaşmış sözcüklerin kadına şiddete yönelik etkisi. Son zamanlarda kadına şiddetle alakalı vakalar ciddi şekilde artış gösterdi. Bu durum bizim çok dikkatimizi çekti ve bu konuyu bir problem olarak belirledik. Maalesef ülkemizde her 100 kadından 30’u şiddet görmektedir. Geçtiğimiz sene 2019 da 11 ayda 430 kadın şiddete maruz kaldı. Bizim bu projeyi yapmakta ki amacımız ise kadına şiddete yönelik kullanılan atasözlerini insanlara duyurmak istedik. Örneğin olumsuz atasözü olarak "kadının karnında sıpayı, sırtından sopayı eksik etme’’ gibi olumsuz atasözleri var. Olumlu örnek verecek olursak "yuvayı dişi kuş yapar" gibi olumlu atasözlerini bunların yerine yaygınlaştırarak kadına olan şiddetin önlenmesine yardımcı olabileceğimizi düşünüyoruz. Olumsuz atasözleri daha çok olduğu için olumlu sözcükleri artırıp yaygınlaştırmamız gerekiyor” şeklinde konuştu.
Erzurum Anadolu Lisesi 11.sınıf öğrencileri Nil İşcan ve Gamze Nur Adal ise kadınların şiddet anında daha önceden belirledikleri numaraya SMS, arama ve konum bilgisi gönderebilecek bir uygulama tasarladı.
İşcan ve Adal, şiddete maruz kalan kadınların ulaşmak istedikleri kişiye anında ulaşabilmesi için böyle bir proje ürettiklerini kaydederek, "Projemizin amacı eski eş şiddetlerinin araştırılması ve şiddet gören kadınların kullanabileceği Android tabanlı uygulama tasarımı. Son zamanlarda artan kadın ölümlerinin ardından zaten üzerinde çalışmakta olduğumuz eski eş şiddetini araştırdığımız projede ek olarak kadınlarımıza bir nebzede olsa yardım edebilmek için Android tabanlı bir uygulama yapmak istedik. Amacımız eski eş şiddetlerini araştırmak ve bunlara yönelik çözümler bulmak. Şiddete maruz kalan kadınların ulaşmak istedikleri kişiye anında ulaşabilmesi için Android tabanlı bir uygulama yaptık. Yöntem olarak anket tekniği kullandık ve topladığımız verileri istatistik programında düzenledik. Aile ve sosyal politikalar müdürlüğünde yetkili kişilerle görüşmeler yaptık ve uzman sosyologlardan bilgiler aldık. Projemizde 52 kadından oluşan bir topluma 10 soruluk bir anket verdik. Kadınların 26 tanesi bir dönem sığınma evinde kalmış ve hala takip edilmekte olan kadınlar diğer 26 tanesi ise tarama yöntemi ile bulduğumuz eşlerinden boşanmış kadınlardı. Bunun üzerine hazırladığımız uygulamanın ana sayfasını siyah renkte tasarladık ki açıldığı zaman hangi amaçla kullanılmak istendiği anlaşılmasın. Kadınlarımız polise başvurmaktan utandıkları için yakın çevredeki akrabalarına veya arkadaşlarına SMS, arama ve konum bilgisi gönderen bir uygulama tasarladık. Kaçırılma durumuna karşılık karşımızda ki numaraya 5 dakikada bir konum bilgisi gönderebiliyor" ifadelerini kullandı.
10 ilden 100 projenin yer aldığı 51. TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Erzurum Bölge Sergisi, 11 Mart tarihine kadar ATASEM sergi salonunda ziyaret edilebilecek.