Kuzeydoğu Anadolu tarih hazinesi

Altıntepe, Pairon kazılarına damga vuran A.Ü. Bilim adamları, Gümüşhane'nin Kelkit ilçesindeki Satala antik Kenti’nin de gün yüzüne çıkmasını sağladı. Gümüşhane Kültür ve Turizm Müdürü Yalçın, Satala Antik Kenti'nin yüzey araştırmalarının Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Çiğdem başkanlığındaki bilim heyeti tarafından yapıldığını, araştırmalarının Gümüşhane Valiliği Yayınları olarak "Gümüşhane Bölgesinin Tarihi ve Arkeolojik Araştırmaları" adlı kitapta yayımlandığını söyledi.

Gümüşhane'nin Kelkit ilçesindeki, Roma İmparatorluğu'nun doğudaki en büyük ve önemli karargahlarından olan, harabe vaziyette de olsa taş binaları, çeşmeleri, hamam ve su kemeri gibi bazı yapıları günümüze kadar ulaşan Satala Antik Kenti'nin yer altındaki kalıntıları arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılıp, kentin turizme kazandırılması amacıyla çalışma başlatıldı.
SATALA ANTİK KENTİ
Gümüşhane Kültür ve Turizm Müdürü Temel Yalçın, yaptığı açıklamada, Kelkit-Erzincan yolu üzerinde, ilçe merkezine 28, il merkezine 99 kilometre mesafedeki Sadak köyü sınırlarında bulunan Satala Antik Kenti'nin geçmişte Anadolu'nun değişik yerleri ve Kapadokya'dan Karadeniz'e ulaşan askeri yolların birleştiği, stratejik bir kent konumunda olduğunu belirtti.
Antik Kentin aynı zamanda Fırat'ın sularının korunması amacıyla kurulduğunun bilindiğini, Roma İmparatorluğu'nun stratejik ileri karakolu görevini de üstlendiğini ifade eden Yalçın, şunları söyledi:
"Satala, tarihi süreç içerisinde Asur, Makedonya, Roma ve Bizans hakimiyetinde kalmış, zaman zaman önemini yitirmiştir. Trabzon Kommenonsları zamanında tekrar canlanarak, Kommenonsların mesire yeri haline gelmiştir. Milattan Sonra 1. Yüzyılda Roma İmparatoru Domitianus ve Nevra zamanındaki yolların bitim noktası olan Satala'yı ünlü imparator Trajan ve Hodrian ziyaret etmiştir. İmparator Jüstinyen ve Heraklios zamanında Satala'da bugün bile izleri görülebilen büyük eserler inşa edildi. Satala Kalesi'nin Pers tehlikesine karşı yapıldığı ve zaman içerisinde Jüstinyen tarafından onarıldığı anlaşılmaktadır. 15. yüzyılda kente su getirmek için 47 gözlü inşa edilen su kemerlerinden günümüzde 2 kemer ayakta kalmıştır. Su kemerleriyle getirilen sularla beslenen iki havuz, halen köylüler tarafından biri içme, diğeri ise sulama amaçlı kullanılıyor. "

-"ANTİK ŞEHRİN GÜN YÜZÜNE ÇIKARILMASI HEPİMİZİN ORTAK İSTEĞİDİR"-
Satala Antik Kenti'nin yüzey araştırmalarının Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Çiğdem başkanlığındaki bilim heyeti tarafından yapıldığını, araştırmalarının Gümüşhane Valiliği Yayınları olarak "Gümüşhane Bölgesinin Tarihi ve Arkeolojik Araştırmaları" adlı kitapta yayımlandığını anlatan Yalçın, şöyle devam etti:
"Bilim kurulu adına bir bilim heyetinin belirtilen yerde kazı çalışmaları yapmak üzere Bakanlığımıza başvurması halinde izin verilebilecektir. Bütün sır ve gizemiyle toprak altında bulunan Satala Şehri'nin gün ışığına çıkartılması için antik kentte yüzeysel araştırmaları tamamlayan Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Çiğdem başkanlığındaki bilim heyetiyle görüşmelerimizin olumlu sonuçlandığını söyleyebilirim. Umarım ki en kısa zamanda hazırlıklar tamamlanır, bakanlığımıza başvurarak izin alındıktan sonra kazı çalışmalarına başlanır. Yer altındaki antik şehrin gün yüzüne çıkarılması hepimizin ortak isteğidir. "
7 TAŞ ÇEŞME BULUNTUSU
Satala Antik Kenti'nde 7 taş Çeşme, taş binalar, harap durumda bir hamam da bulunduğunu dile getiren Yalçın, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından arkeolojik sit alanı ilan edilen Satala'da geçmiş yıllarda yapılan araştırmalarda bulunan kandil, yüzük taşları, kentte karargah kuran 15. Legio Apollinares'in arması, kulplu testiler, armalı kemer toka, madeni para ve mühürlerin İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde, diğer birçok tarihi eserin ise Trabzon ve Erzurum'daki müzelerde bulunduğunu, kaçırılan Afrodit'in bronz büstünün ise Londra British Müzesi'nde olduğunu söyledi.
Yalçın, Satala Antik Kenti'ni de kapsayan Sadak köyünde vatandaşların inşaat yapmalarının yasak olduğunu, bunun için Trabzon Koruma Kurulu'ndan izin alınması gerektiğini sözlerine ekledi.