Erbaş’tan ‘Helal’ mesajı

Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Bakara Suresi'nde ifade edilen "O, yerde ne varsa hepsini sizin için yarattı" ayet-i kerimesini işaret ederek, "İnsanın bu nimetlerden yararlanırken ‘helal' ve ‘tayyib' olanı tercih etmesi gerektiği de yine Kur'an'da açıkça vurgulanmaktadır" dedi.

Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Diyanet İşleri Başkanlığı 15 Temmuz Milli İrade Şehit Ali Alıtkan Konferans Salonu'nda düzenlenen ‘Uluslararası Helal Uygunluk Değerlendirme Sempozyumu'na katıldı. Prof. Dr. Erbaş, konuşmasına, sempozyumun hayırlara vesile olmasını temenni ederek başladı. Allah'ın kainatı belli bir ölçü ve düzen içerisinde oluşturduğuna dikkati çeken Erbaş, Kur'an-ı Kerim ile de insana en değerli varlık olduğunun hatırlatıldığını söyledi.

"İnsanın helal olanı tercih etmesi Kur'an'da vurgulanmaktadır"

Bakara Suresi'nde ifade edilen "O, yerde ne varsa hepsini sizin için yarattı" ayet-i kerimesini işaret eden Erbaş, "İnsanoğlu, kainattaki her şeyin kendisi için yaratıldığı bir varlık. Bunu öğreniyoruz Kur'an-ı Kerim'de. Ancak insanın bu nimetlerden yararlanırken ‘helal' ve ‘tayyib' olanı tercih etmesi gerektiği de yine Kur'an'da açıkça vurgulanmaktadır" ifadelerini kullandı.

"İslam, neslin korunmasını esas alır"

Bakara Suresi'nde ifade edilen "Ey insanlar. Yeryüzünde bulunan helâl ve temiz şeylerden yiyin" ayet-i kerimesini hatırlatan Erbaş, şunları kaydetti:

"Bu bağlamda helal gıda kavramı, yalnızca dinî bir zorunluluk değil, aynı zamanda sağlıklı ve güvenilir beslenmenin de bir gereğidir. Yüce dinimiz İslam; dinin, canın, aklın, neslin ve malın korunmasını esas alır. Yaz Kur'an kurslarında dahi bize öğretilen bir şey. ‘Zarureti hamse' olması gereken 5 şey. İşte bunların korunması lazım. İşte helal belgelendirme faaliyeti de tam olarak bu ilkelerin korunmasını sağlamaya yönelik gönüllülük esasına dayalı bir faaliyettir."

"Helal sertifikasyon süreçlerinde yanlış yönlendirmede bulunmak büyük bir vebaldir"

Teknolojinin gelişmesi ve üretim süreçlerinin karmaşık hale gelmesinin, vatandaşları tükettikleri gıdaları ve ürünlerin içeriğini sorgulamaya yönelttiğini dile getiren Erbaş, tüketicilerin gıdanın tüm aşamalarını kontrol etmesinin mümkün olmadığının altını çizerek, "Günümüzde bir tüketicinin, gıda üretiminin tüm aşamalarına muttali olması elbette mümkün değildir. Bu yüzden hem resmi kurumlar hem de sivil kuruluşlar, helal belgelendirme sürecini itina ve sorumluluk bilinciyle yürütmek zorundadır. Bu noktada unutulmaması gereken önemli bir husus da söz konusu faaliyetlerin bir nevi şahitlik görevi olduğudur. Dolayısıyla helal sertifikasyon süreçlerinde yanıltıcı bilgi ve belge vermek veya yanlış yönlendirmede bulunmak büyük bir vebaldir" ifadelerine yer verdi.

"Diyanet İşleri Başkanlığı irşad ve fetva önemli katkılar sunmuştur"

Osmanlı Cihan Devleti döneminde de helal sertifikasyon sürecine dikkat edildiğini belirten Erbaş, ‘hisbe' ve ‘ahilik' teşkilatlarının bu görevi kurumsallaştırdığını anlatarak, "Bu anlamda dikkat çekici bir örnek olarak 1862 yılında çıkarılan bir kararnameyi zikredebiliriz. Bu kararname ile Müslümanların kullanacağı deri ürünlerde 'tahirdir' mührü zorunlu hale getirilmiştir. Tahir yani temiz anlamında. Modern dünyada helal sertifikalandırma çalışmaları ise 1960'lardan sonra başlamıştır. Diyanet İşleri Başkanlığı, geçmişten bugüne gerek görüşleriyle gerekse irşad ve fetva hizmetleriyle bu alana önemli katkılar sunmuştur" şeklinde konuştu. Afyonkarahisar'da 2011 yılında ‘Günümüzde Helal Gıda' başlığı altında 4. Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı düzenlendiğini hatırlatan Erbaş, 7. oturumda ‘Helal Gıda Standardizasyonu' konusunun ele alındığını dile getirdi. Diyanet İşleri Başkanlığı ile TSE arasında 2013 tarihinde önemli bir protokol imzalandığını aktaran Erbaş, şunları kaydetti:

"Bu protokol gereğince inceleme ve belgelendirme faaliyetlerinde Diyanet İşleri Başkanlığınca uzmanların görevlendirilmesi kabul edilmiştir. 2019 yılına geldiğimizde Ankara'da Katkı Maddeleri konusunda bir çalıştay yapılmış; çalıştayda katkı maddeleri konusu detaylı şekilde değerlendirilmiştir. 2023 tarihinde ise Helal Akreditasyon Kurumu'yla (HAK) eğitim başta olmak üzere konferans, seminer, çalıştay, baslı yayınlar gibi alanlarda ortak faaliyetler düzenlenmesine karar verilmiştir."

Türkiye'de son 20 yıl içerisinde resmi ve sivil toplum kuruluşları tarafından helal belgelendirme konusunda önemli çalışmalar yapıldığını belirten Erbaş, "Ülkemiz, İslam İşbirliği Teşkilatı'na bağlı İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü'nün (SMIIC) sekretaryasını yürütmekte olup, bu alanda uluslararası ölçekte önemli bir aktör haline gelmiş olması bizi sevindirmektedir" ifadesini kullandı.

Belgelendirmede bulunacak kurumların Helal Akreditasyon Kurumu tarafından (HAK) akredite edilmesinin zorunlu olmasının faydalarına dikkati çeken Erbaş, "2011 yılından beri belgelendirme hizmetinde bulunan Türk Standartları Enstitüsü'nün (TSE) konuyla ilgili çalışmaları da önem arz etmektedir. Bu noktada helal belgelendirme sürecine ülkemizden Lokman Hekim Üniversitesi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ve daha ismini zikretmediğim çeşitli resmi ve sivil kuruluşların katılmış olmasının da son derece kıymetli olduğunu ifade etmek isterim" dedi.

"Allah rızası eksenli güzel sonuçların çıkacağına inanıyorum"

Erbaş, konuşmasına şöyle devam etti: "Buradan hayatın Allah rızası eksenli düzenlenmesine dair güzel sonuçların çıkacağına inanıyorum. İnşallah, dün olduğu gibi bugün de helal belgelendirme faaliyetleri konusunda şeffaflık, güven, denetim ve gözetim çabalarımız artarak devam edecektir. Bu alanda daha büyük bir gayret ve hassasiyetle hep birlikte çalışmaya ihtiyacımız var."

Maide Suresi'nde ifade edilen "İyilik ve takva üzere yardımlaşınız" ayet-i kerimesini hatırlatan Erbaş, "Helal peşinde koşmaktan daha güzel bir iyilik var mı? Ramazan ayına ‘Ramazan ve İyilik' başlığı altında 90 bin camimizde bu yıl iyilik konusunu konuşacağız. Türkiye Diyanet Vakfımızın en önemli çalışmaları iyiliği yaygınlaştırmak" ifadelerini kullandı.

"Helal bilincinin artmasına vesile olacağına inanıyorum"

Erbaş, Peygamber Efendimizin "İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır" hadis-i şerifini hatırlatarak, "Bu inanç ve anlayışla ortaya konacak özverili çalışmaların, helal konusunda İslam ümmetinin tamamında ortak bir standardın oluşturulmasına ve helal bilincinin artmasına vesile olacağına inanıyorum" dedi.