Cumhurbaşkanı Erdoğan: ‘Bu Nasıl Hukuk?’

Makarere Üniversitesi tarafından Fahri Doktora unvanı verilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmada, “Afrika’yı kader ortağı olarak gören Türkiye, son yıllarda kıta ile ilişkilerini zamanın ruhuna uygun şekilde yeni bir anlayışla ele almaya başlamıştır. Burasının her şeyden önce Afrika halklarının mutluluğu, huzuru ve refahı için bir fırsatlar kıtası olduğuna inanıyoruz. 21. yüzyılın odağına Afrika’nın yerleşeceği konusunda herhalde kimsenin şüphesi yoktur” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmada, Uganda'ya ilk defa gerçekleştirdiği ziyaret vesilesiyle, kendisine ve heyetine gösterilen misafirperverlik dolayısıyla üniversite yönetimine teşekkür etti.

Makarere Üniversitesi'nin dünyanın en iyi üniversiteleri listesinde yer aldığına ve Afrika’nın önde gelen ilk üç yükseköğretim kurumu arasında gösterildiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Böylesine seçkin bir üniversitenin şahsıma fahri doktora unvanını layık görmesinden dolayı onur duyduğumu özellikle belirtmek istiyorum. Uganda’ya gerçekleştirdiğim bu ziyaretimde, değerli dostum Cumhurbaşkanı Sayın Museveni ve heyetiyle gerek dar kapsamlı gerek heyetler arası görüşmeler yaptık, ayrıca ilişkilerimizin alt yapısını kuvvetlendirecek önemli anlaşmalar imzaladık. Sayın Museveni'nin ülkesi için yaptığı ve yapmayı planladığı hizmetleri takdirle karşılıyorum. Kendisinin Türkiye ve Türk insanını yakın dostu olduğunu bilmek bizleri mutlu ediyor" diye konuştu.

“UGANDA İLE İLİŞKİLERİMİZİ HER ALANDA GELİŞTİRMEYE BÜYÜK ÖNEM VERİYORUZ”

Uganda’da 50’den fazla kabilenin ve onlarca dini inanışın sergilendiği bir arada yaşama kültüründen oldukça etkilendiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: “Afrika’nın parlayan yıldızı olarak gördüğüm Uganda’nın gelecekte kıtada ve dünyada hak ettiği yeri alacağına inanıyorum. Geçmişte sömürgeciliğe, bugün de terörizme karşı mücadele yürüten Uganda’nın bölge ve dünya barışına yaptığı katkıları takdirle takip ediyoruz. Türkiye olarak dostum Uganda ile ilişkilerimizi her alanda geliştirmeye büyük önem veriyoruz. İslam İşbirliği Teşkilatı’nın Dönem Başkanı olarak, İslam dünyasının karşı karşıya olduğu ortak, küresel ve bölgesel tehditler karşısında işbirliği içinde olmayız. Bu tehditlere karşı güçlü bir duruş sergileme ve müşterek çözümler üretme konusunda karşılıklı irade sahibi olduğumuzu görüyorum. Bu iradeyi siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, her alanda somut sonuçlara dönüştürmek için hep birlikte daha fazla gayret göstermeliyiz.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Uganda ilişkilerinin 19. yüzyıla dayandığını belirterek, o dönemde bugünkü Uganda topraklarında Mehmet Emin adında seyyah olan bir Osmanlı Paşasının görev yaptığını anlattı.

Asıl mesleği doktorluk olan Emin Paşanın aynı zamanda tabiat alimi olarak yüzlerce hayvan ve bitki türünü keşfettiğini ve bilim dünyasına kıymetli katkılar sunduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Emin paşa 10 yılını geçirdiği bu topraklarda 1892 yılında Kongo’da esir ticareti yapan bir aşiret tarafından şehit edilmiştir. Esir ticaretine karşı yürüttüğü mücadele Emin Paşa’yı işte böyle bir akıbete maruz bırakmıştır. Bu vesileyle, Türkiye-Uganda kardeşliğinde önemli rolü olan, bize böyle temiz bir miras bırakan Emin Paşa’yı rahmetle, hürmetle yad ediyorum.  124 yıl sonra Emin Paşa’nın izinden giderek istiklal ve istikbal mücadelesini desteklediğimiz Uganda’yla ilişkilerimizi geliştirmek için buradayız” dedi.

“AFRİKA’DA 39 BÜYÜKELÇİLİĞİMİZ VAR”

Türkiye-Uganda ilişkilerinin bir ivme yakaladığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: "Aramızdaki ticaret hacmini asla şu anda önemsemiyorum, çünkü bu ticaret hacmi çok çok küçük, biz bunu ilerleteceğimize inanıyorum. Zira iki ülkenin şöyle toplam nüfusuna baktığımız zaman bu ticaret hacminin çok düşük olduğu ortada. 2010 ve 2011 yıllarında karşılıklı olarak büyükelçiliklerimizi açtık, bununla da yetinmeyerek bizi birbirimize bağlayan tarihi gönül köprüsünü sağlamlaştırmak için sivil toplum kuruluşlarımızı, Türk Hava Yollarımızı ve iş adamlarımızı da Uganda’ya gelmeleri için teşvik ettik.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bugün Sayın Cumhurbaşkanından bir ricada bulundum, dedim ki bize şöyle büyükçe bir alan eğer tahsis ederseniz, o alanda bizler de gerçekten ülkemize yakışan büyükçe bir büyükelçilik binasını yaparız. Aynı şekilde biz de sizlere Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti Ankara'da öyle bir yer tahsisi yapalım, siz de orada Uganda’nın büyükelçilik binasını yapın. Zira göreve başladığım zaman Türkiye’nin Afrika ülkelerinin 12’sinde büyükelçiliği vardı, şu anda 39 büyükelçiliğimiz var" ifadesini kullandı.

“UGANDA’YA 115 İŞ ADAMIYLA BERABER GELDİM”

Afrika ülkelerinin tamamında büyükelçilik açmak için gayret ettiklerini ve bunu başarmak istediklerini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Afrika’da şu anda hedefimiz bu 54’ün 54’ünde de büyükelçilik açmak için gayretteyiz, bunu başaralım istiyorum. Ve arkadaşlarım, başta tabi Başbakanımız, Dışişleri Bakanımız olmak üzere hepsi büyükelçilerimizle beraber bu gayretin içindeler, çünkü halklarımızın kaynaşması şart. Eğer bunu başarabilirsek inanıyorum ki, bizler sömürgeci zihniyetlere yer vermez ve paylaşım dünyasında, dayanışma dünyasında din-din esasına dayalı olarak çalışmalarımızı sürdürürüz” şeklinde konuştu.

Uganda Cumhurbaşkanı Museveni ile birlikte Türk ve Ugandalı iş adamlarına hitap edeceklerini sözlerine ekleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Her kesimden Ugandalı kardeşlerimizle artan bir oranda ülkemizde temaslarını yoğunlaştırmaya başladılar. Ben bu seyahatte Uganda’ya 115 iş adamıyla beraber geldim ve bu iş adamlarımızla biraz sonra Sayın Cumhurbaşkanımızla kendilerine hitap edeceğiz Ugandalı iş adamlarımıza,  kendileri görüşmelerini yaptılar ve kendilerine bir heyecan verme suretiyle müşterek adımlar atmalarını sağlayacağız,  üçüncü ülkelerde atabilecekleri adımların planlamasını yapacağız ve böylece çok daha farklı bir şekilde kaynaşalım istiyoruz” diye konuştu.

Türkiye’deki üniversitelerde öğrenim gören ve anadili gibi Türkçe konuşan onlarca Ugandalı öğrencinin bulunmasından da büyük bir memnuniyet duyduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilişkilerin her geçen gün artarak sürmesini ümit ettiğini belirtti.

“SON 10 YILDA DÜNYANIN EN HIZLI BÜYÜYEN 10 EKONOMİSİNDEN 6’SI AFRİKA’DA BULUNUYOR”

Türkiye’nin bir Avrupa ve Asya ülkesi olduğu kadar, tarihi bağları nedeniyle aynı zamanda bir Afrika ülkesi de olduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Afrika’yı kader ortağı olarak gören Türkiye, son yıllarda kıta ile ilişkilerini zamanın ruhuna uygun şekilde yeni bir anlayışla ele almaya başlamıştır. Burasının her şeyden önce Afrika halklarının mutluluğu, huzuru ve refahı için bir fırsatlar kıtası olduğuna inanıyoruz. 21. yüzyılın odağına Afrika’nın yerleşeceği konusunda herhalde kimsenin şüphesi yoktur. Dünyanın en büyük ekonomilerinin krizlerle boğuştuğu bir dönemde Afrika’nın kalkınması ve büyümesi kesintisiz sürüyor. Son 10 yılda dünyanın en hızlı büyüyen 10 ekonomisinden 6’sı bu kıtada bulunuyor. Afrika’nın uyanışını ve adım adım hak ettiği seviyeye yükselmeye başlamasını en az Afrikalı kardeşlerimiz kadar umut ve heyecanla biz de takip ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2005 yılının Türkiye’de Afrika yılı ilan edilmesiyle ivme kazanan Afrika’ya açılım politikasının çok başarılı meyveler verdiğini sözlerine ekledi.

Ticaret hacminden siyasi diyalog mekanizmalarına, eğitim faaliyetlerinden ekonomik yatırımlara kadar birçok alanda ciddi ilerlemeler kaydedildiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasına şöyle devam etti: “Afrika’yla ilişkilerimizi artık yeni ve ileri bir merhaleye kat edebilmek için Türkiye-Afrika ortaklığı şeklinde tanımlıyoruz. 2009 yılında 12 olan Afrika’daki büyükelçilik sayımız bugün 39’a çıkarken, Afrika’dan Türkiye’ye gelip büyükelçilik açan ülkelerin sayısı da 32 oldu; bu tabi çok önemli. Ayrıca, Türk Hava Yolları bugün kıtadaki 32 ülkede 48 noktaya uçuş yapıyor.  Türkiye yalnızca ekonomik ortaklık için değil, her ihtiyaç duyulduğunda tereddüt etmeden Afrikalı kardeşlerinin yardıma koşan bir ülkedir. 4 bin 500 Afrikalı öğrenci Hükümetimizin tahsis ettiği Türkiye burslarıyla ülkemizde öğrenim görüyor. Eğitim alanında Afrikalı genç kardeşlerimize verdiğimiz bu desteği çok önemli görüyoruz. Nitelikli, iyi eğitim almış insan kaynağının Afrika ülkelerinin kalkınma hamlelerine ciddi katkısı olacağını düşünüyoruz.”

“BOMBALARDAN KAÇAN İNSANLARA KAPILARIMIZI KAPAYAMAZDIK”

Türkiye’nin kalkınma ve insani yardım kurulu olan TİKA, Türk Kızılay’ı ve daha çok pek çok sivil toplum kuruluşlarının binlerce insani ve kalkınma yardımı projesini başarıyla Uganda’da hayata geçirdiklerini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu çalışmalar önümüzdeki dönemde de devam edecek. Ankara’da 25 Mayıs’ta eşimin himayelerinde Afrikalı kadınların ürettikleri el emeği, göz nuru ürünlerinden gelir elde etmelerini amaçlayan Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi projesinin açılışı yapıldı. Bu projede emeği geçenlere bir kez de buradan şükranlarımı sunuyorum. Halklarımız arasındaki ilişkileri geliştirmeye yönelik bu tür çabaları desteklemeyi sürdüreceğiz. Türkiye olarak uluslararası platformlarda Afrika’nın sesi olmaya gayret ediyoruz. G-20 Dönem Başkanlığını yürüttüğümüz geçen yıl, gelişmekte olan ülkelerle G-20 ilişkileri güçlendirmek en temel önceliklerimizden birisi oldu. Bu çabaların odağında hiç şüphesiz Afrika ülkeleri yer alıyor” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülkelerindeki çatışmalardan kaçarak Türkiye’nin sınırlarına gelen 3 milyon Suriyeliye kucak açtıklarına dikkat çekti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunlara dikenli tellerle duvar örmedik, niye Türkiye’ye geliyorsunuz demedik. Onlar varil bombalarından kaçıyor, o bombalardan kaçan insanlara biz kapılarımızı kapayamazdık. Ve biz Ege Denizi’nde boğulmayla karşı karşıya olan 100 bini aşkın mülteciyi Sahil Güvenlik botlarımızla denizden kurtardık. Ama birileri de maalesef o botların içerisinde olanları botlarını ne yazık ki delerek onların boğulmasına fırsat verdiler” dedi.

“DÜNYA 5’TEN BÜYÜKTÜR”

“‘Biz veren el olacağız, alan el olmayacağız’ dedik” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: “Şu anda dünyada az gelişmiş ülkelere destek noktasında birinci sırada Amerika, ikinci sırada Türkiye, üçüncü sırada İngiltere var, fakat millî gelire oranla baktığımız zaman birinci sırada Türkiye var, ikinci sırada Amerika, üçüncü sırada İngiltere var. Ve biz bu yolda yürümeye devam edeceğiz. Fakat bugün siz değerli hocalarımın karşısında, öğrencilerin karşısında yine bir şeyi söyleyeceğim, basın toplantısında da söyledim, biz diyoruz ki, dünya 5’ten büyüktür. Hukuk alanında fahri doktora alıyorum ya, öyleyse insanlar arası hukukun, ülkeler arası hukukun gereğini Uganda’dan haykırmamız lazım; dünya 5 daimi ülkenin iki dudağının arasına mahkum edilemez. Birinci Dünya Savaşı’nın şartlarında yapılanmış bir tabloyu hala bugün insanlığa dayatamazsınız. İşte Suriye eğer bugün problemini çözemiyorsa, daimi üyelerden bir tanesi veya iki tanesi bakıyorsunuz ‘hayır’ diyor, olmuyor. ‘Efendim, geçici üyeler var.’ Geçici üyelerin hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur. Biz de diyoruz ki, şu anda Afrika’dan daimi üyelerin arasında bir tane üye var mı? Yok. 1 milyar 700 milyon Müslümanın olduğu bu dünyada bir tane halkı Müslüman olan ülke var mı? Yok. Bu nasıl adalet, bu nasıl hukuk, böyle hukuk olabilir mi? Şu andaki tablo neyi gösteriyor biliyor musunuz? Güçlü olanın haklı olduğu bir dünyada hukuk tecelli etmez, tam aksine haklı olanın güçlü olduğu bir dünyada hukuk tecelli eder, bunun arayışı içerisindeyiz. Bunu söylediğimiz için, bunu seslendirdiğimiz için birileri rahatsız oluyor. O zaman bizim adımız ne oluyor biliyor musunuz? Diktatör. Niye? Bunları söylüyoruz diye. Evet, biz bunları söylemeye devam edeceğiz. Ve dünyadaki hangi görsel, yazılı medya gruplarının bize saldırdığını bu konuda çok iyi biliyoruz.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, her platformda yaşanan çarpıklıklar konusundaki itirazlarını dile getirmeyi ve reform taleplerini ifade etmeyi sürdüreceklerini vurguladı.