ÇAĞLAYAN KÖYÜ MAHKEMEYE BAŞVURDU
Erzurum- Artvin karayolunun 110’uncu kilometresinde Uzundere ilçesinde bulunan ve suyu 48 metre yükseklikten düşen Tortum Şelalesi’nin suyu, 1960’ta kurulan hidroelektrik santrali nedeniyle sadece İlkbahar mevsiminde akıtılıyordu. Uzundere’nin Çağlayan Köyü Muhtarı Osman Baykal, Asya ve Avrupa’nın en yükseği olan şelalenin elektrik üretimi nedeniyle kesilen suyunun 4 mevsim akması için mahkemeye başvurdu.
JEOMORFOLOJİK DENGE BOZULMASI
Atatürk Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Recep Boncukcuoğlu, Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Vahdettin Tosunoğlu ve Yüksek Jeoloji Mühendisi Dr. Hamit Çakıcı’dan oluşan bilirkişi heyetinin raporunu dikkate alan Erzurum 1’inci İdare Mahkemesi, “Şelaleye su bırakılmadığı takdirde şelalelin jeomorfolojik dengesi bozulur” kararına hükmederek, şu görüşlere yer vermişti:
Erzurum Birinci İdare Mahkemesi’nin 21 Ocak 2010 tarihli kararında , ”Dünyanın üçüncü büyük doğal şelalesi olma vasfını taşıyan Tortum Şelalesi’nin, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 05.05.2000 tarih ve 1010 sayılı kararı ile 1’inci derece doğal sit alanı olarak tecil edildiği, dolayısıyla yukarıda anılan mevzuat ve ilke kararı uyarınca 1’inci derece doğal sit alanı kapsamında bulunan şelalenin, kamu yararı açısından mutlaka korunması gerektiği ve şelalenin korunmasına ilişkin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nca alınan tüm kararlara, resmi ve özel kurum ve kuruluşlarca uyulmasının bir zorunluluk teşkil ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kararı ile 1’inci derece doğal sit alanı olarak tescil edildiği tartışmasız olan Tortum Şelalesine, hidroelektrik santral tarafından yeterli su bırakılmadığı takdirde şelalenin jeomorfolojik yapısının ve şelalenin devamı niteliğindeki Tortum Çayı'nın ekolojik dengesinin olumsuz etkileneceği anlaşıldığından, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı üzerine, saniyede 3 metreküp suyun 12 ay boyunca verilmesi için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.”
DANIŞTAY’DAN ONAY
Erzurum Birinci İdare Mahkemesi’nin 21 Ocak 2010’da suyun 12 ay akmasına karar vererek gönderdiği dosyayı inceleyen Danıştay 6’ncı Dairesi, Tortum Şelalesi’nin suyunun sürekli olarak akıtılması kararını onadı. Danıştay 6’ncı Dairesi kararında, “
“Birinci derece doğal sit alanı olarak tescil edildiği tartışmasız olan Tortum Şelalesi’ne, davalı kurulunca işletmekte olan hidroelektrik santral tarafından yeterli su bırakılmadığı takdirde şelalenin jeomorfolojik dengesini yapısının şelale ile birlikte şelalenin devamı niteliğinde olan Tortum Çayı’nın ekolojik dengesinin olumsuz etkileneceği anlaşıldığından, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı üzerine, suyun sürekli akıtılması için gerekli tedbirlerin alınması istemiyle Uzundere Kaymakamlığı’nca yapılan başvurunun reddi yolundaki dava konusu işlemde mevzuata ve üstün kamu yararına uyarlık bulunmamaktadır. Erzurum Birinci İdare Mahkemesinin 21 Ocak 2010 günü 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49’uncu Maddesinin 1’inci Fıkrasında say olan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının oy birliği ile onamasına karar verilmiştir” denildi.
UZUNDERE BELEDİYE BAŞKANI ÖZSOY: ”KARAR SEVİNDİRİCİ”
Kararın bölge halkı ve turizm hizmeti açısından sevindirici olduğunu belirten
Uzundere Belediye Başkanı Halis Özsoy, “Bölgede turizm potansiyeline ve alabalık işletmeciliği açısından çok büyük öneme sahip Dünya’nın üçüncü büyük şelalesi, 2000 yılında Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kararı ile 1’inci derecede doğal sit alanı olarak tescil edilmişti. Bilirkişi ve mahkemenin yaptığı keşif sonucunda adil bir karar verildi. Tortum Şelalesi’ni gezmek için yurt dışından yoğun bir şekilde konaklama rezervasyonu alıyoruz. Bu da bölgenin kalkınmasına ve ekonomiye önemli derece de büyük katkı sağlamaktadır” diye konuştu.
TORTUM ŞELALESİ
Afrika'da Zambezi Nehri üzerinde 120 metreden düşen Vietorio ve ABD’ndeki Erie Gölü ile Ontario Gölü üzerinde 51 metreden düşen Niagara Şelalesi’nden sonra 48 metre yükseklikten düşerek dünyanın üçüncü yüksek şelalesi olan Tortum Şelalesi, Asya ve Avrupa’nın en yüksek şelalesi ünvanına sahip. Şelaleler Özel Koleksiyonu’nda üçüncü sırada yer alan, manzarasıyla insanın düş gücünü zorlayan Tortum Gölü ve şelalesi, eşsiz tabii güzelliğiyle yerli ve yabancı turistlerin uğrak yeridir. Tortum Gölü, 1700'lü yılların ortalarında bu günkü Balıklı Köyü batısında bulunan bir dağın, heyelan sonucu Tortum çayının önünü kapatmasıyla oluşmuş bir göldür. Tortum Şelalesi, Tortum Göl’ün Tev Vadisi ile gölün kuzey ucu arasındaki heyelan kütlesini aşarak dökülmesiyle oluşmaktadır. Tortum Gölü'nün döküldüğü akar yatağa yakın dirençli kireçtaşı katmanları üzerinden geçmekte ve 22 metrelik genişlikten, 48 metre yükseklikten düşmektedir. Düşen sular, üstte gökkuşağı, altta koca bir dev kazanı meydana getirmektedir.”
Künye
Facebook
Twitter
Günün
Haberleri