23 Temmuz 1919’da toplanan Erzurum Kongresi’nden günümüze tek bir fotoğraf karesinin bile ulaşmadığı bildirildi. Erzurum Kongresi’ne ait olduğu ileri sürülen bir fotoğrafın, çeşitli basın ve yayın kuruluşlarında yayınlandığı, ancak söz konusu fotoğraf karesinin, 1919 yılına değil, 1924 yılında çekildiği kaydedildi.
Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Konukçu, 23 Temmuz 1919’da toplanan Erzurum Kongresi’ne dair günümüze ulaşmış tek bir fotoğraf karesinin bile bulunmadığını söyledi.
KONGREDEN KALAN RESİM YOK
Atatürk’ün, Pasinler ilçesinde meydana gelen deprem dolayısıyla geldiği Erzurum’da, maiyetiyle beraber bir fotoğraf çektirdiğini kaydeden Konukçu, söz konusu fotoğraf karesinin, Erzurum Kongresi ile uzaktan yakından hiçbir ilişkisinin bulunmadığını söyledi. Söz konusu fotoğrafla ilgili olarak düşülen yanılgıdan, Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu’nun da bahsettiğine dikkati çeken Konukçu, “Prof. Dr. Kırzıoğlu, Atatürk ve Kongre Üyeleri fotoğrafıyla ilgili olarak yapılan hatayı dile getirmiş ve bunu da belgelemiştir. Kültür Bakanlığı’nın yayınladığı Kültür ve Sanat dergisinde, Erzurum Kongresi ve M. Kemal altyazısıyla verilen fotoğrafın da 1919 yılına ait olmadığı bilinmektedir.” diye konuştu.
KONGREYE AİT OLDUĞU İLERİ SÜRÜLEN FOTOĞRAF, 1924 YILINDA ÇEKİLMİŞ…
Atatürk ve maiyetinin bulunduğu fotoğraf içeriğine bakılarak bu yanılgının tespit edilebileceğini anlatan Prof. Dr. Enver Konukçu, “Resim içeriğinden de anlaşılacağı üzere, kıyafetler ve askeri üniformalar, Cumhuriyet dönemine aittir.” dedi.
Erzurum Kongresi’ne ait bir fotoğrafın hiç olmadığına vurgu yapan Prof. Dr. Enver Konukçu, Cevat Dursunoğlu’nun da, kendisiyle yapılan röportajlarda bu kesin dille ifade ettiğini söyledi. Konukçu, “15. Kolordu’nun fotoğrafçısı mevcuttu. Mevkii Müstahkem binasında karelediği birkaç fotoğraf ise, 23 Temmuz öncesine aittir. Yine Cevat Dursunoğlu’nun söylediği gibi, Kongre sırasında 15. Kolordu fotoğrafçısı bazı görüntüler çekmişti. Ne yazık ki, film banyo edilirken bir hata nedeniyle yanmıştır. Bu da büyük bir kayıp olmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Söz konusu fotoğraf karesinin, 1919 yılına ait olmadığının, Sonbahar Gezileri adlı yayın organında kullanılan fotoğraf karesinden de anlaşılabileceğini dile getiren Konukçu, “Erzurum Kongresi’ne ait olduğu ileri sürülen fotoğraf, Atatürk’ün çıktığı yurt gezilerini konu alan Sonbahar Gezileri adlı yayında da yer bulmuştur. Fakat fotoğraftaki görüntüde, 1924’te Erzurum’a deprem nedeniyle gelen M. Kemal Atatürk ve mahiyeti bulunmaktadır.” ifadelerini kullandı.