Adalet Bakanlığının yargılamaların hızlandırılması ve sadeleştirilmesi hedefi doğrultusunda hayata geçirdiği seri muhakeme ve basit yargılama usulleri 2020’de başarıyla uygulandı.
Yargı Reformu Stratejisi kapsamında hayata geçirilen seri muhakeme ve basit yargılama usulleri, TBMM’de kabul edildikten sonra 24 Ekim 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı ve 1 Ocak 2020’den itibaren de uygulanmaya başlandı. Seri muhakeme usulünün başladığı 1 Ocak ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında cumhuriyet başsavcılıklarınca düzenlenen talepnamelerden 57 bin 396’sı mahkemelerce karara bağlandı.
Seri muhakeme usulüne tabi suçlarda uyuşmazlıklar bir gün gibi kısa bir süre içerisinde sonuçlandırılıyor. Soruşturma evresi sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulü uygulanıyor. Seri muhakeme usulünde şüphelinin avukatın yanında teklifi kabul etmesi halinde cumhuriyet savcısı, mahkemeye talepname gönderiyor. Mahkemede aynı gün içerisinde hüküm verilerek, süreç bir günde tamamlanıyor.
1 Ocak-31 Aralık 2020 tarihleri arasında 70 bin 938 dosyada 83 bin 47 suçta basit yargılama usulünün uygulanması sonucu karar verildi. Bu kararların 31 bin 445’i kesinleşti. Kesinleşen dosyalardaki suç sayısı ise 36 bin 469 oldu.
Basit yargılama usulünde dosyalarda yargılama kamu davası açıldıktan sonra ortalama 3 ay gibi kısa bir sürede tamamlanıyor. Basit yargılama usulü, asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren ve üst sınırı iki yıla kadar suçlarda uygulanıyor. Asliye ceza mahkemeleri, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezası veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebiliyor. Mahkeme tarafından basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilen bir dosyada, taraflara iddianame tebliğ edilerek beyan ve savunmalarını 15 gün içinde yazılı olarak bildirmeleri isteniyor. Sürenin bitiminde, mahkeme duruşma açmadan dosya üzerinden karar veriyor.